Ondanks economische crisis nu volop kansen voor verdere groei arbeidsparticipatie van vrouwen - Advies aan Tweede Kamer

Civis Mundi Digitaal #5

Ondanks economische crisis nu volop kansen voor verdere groei  arbeidsparticipatie van vrouwen
Advies aan Tweede Kamer

Er zijn op dit moment, ondanks de economische crisis, volop kansen om de arbeidsparticipatie van vrouwen in Nederland te vergroten. Bijvoorbeeld door met passende maatregelen te streven naar een ‘80% model’, waarbij beide partners 4 dagen per week werken. Dat stellen ruim vijftien deskundigen, afkomstig uit bedrijfsleven, wetenschap en vakbonden in een advies aan de Tweede Kamer. Het advies is samengevat in het document ‘De 80% oplossing’ en bevat tientallen adviezen, eenvoudige maar ook ingrijpende, aan politiek en werkgevers. Het advies kwam tot stand onder regie van de Nederlandse Stichting voor Psychotechniek (NSvP).

Door het 80% model, in tegenstelling tot het nu gebruikelijke 1,5 verdienersmodel, worden vrouwen economisch meer zelfstandig en het vergroot de kans dat zij doorstromen naar hogere functies. Bovendien helpt het de verwachte tekorten op de arbeidsmarkt, als gevolg van de vergrijzing, op te vangen.

IJzer smeden als het heet is
De zorg voor kinderen of gezin is voor vrouwen steeds minder een reden om niet te willen werken. Vele onderzoeken door bijvoorbeeld het SCP geven aan dat een (grote) meerderheid van de bevolking voorstander is van een gelijke verdeling van huishoudelijk en betaald werk tussen vrouwen en mannen. Driekwart van de vrouwen wil weer gaan werken of meer uren werken en meer dan 90% van de voltijds werkende mannen zegt minder uren te willen werken.  De 80% oplossing, waarbij zowel mannen als vrouwen vier dagen in de week werken, kan deze wens verwezenlijken.

De krapper wordende arbeidsmarkt maakt bovendien de verhoging van de arbeidsparticipatie van vrouwen een economische noodzaak. Er doen zich juist nu volop kansen voor om een grote stap te maken.  Zo signaleert de Emancipatiemonitor 2010 dat de deelname van meisjes aan havo/vwo en hogere niveaus in het mbo groter is dan die van jongens. Ook aan het hoger onderwijs nemen meer vrouwen dan mannen deel. De gemiddelde arbeidsduur van werkende vrouwen is stijgende en bedroeg in 2009 25,3 uur per week. Je moet het ijzer smeden als het heet is, zo stellen de deskundigen in het advies aan de Tweede Kamer.

De 80% oplossing
In  ‘De 80% oplossing’ adviseren de deskundigen de Tweede Kamer onder meer:

• Zorg voor volwaardige banen voor vrouwen, in termen van kwaliteit en omvang. Kleinere banen kunnen gecombineerd worden met banen in vergelijkbare sectoren (bijvoorbeeld in combinaties tussen kinderopvang en thuiszorg). Zoek daarbij naar onorthodoxe oplossingen zoals functieherontwerp en jobcrafting;
• Blijf investeren in onderwijs. Goede opleiding blijft de belangrijkste motor achter volwaardige arbeidsparticipatie. Faciliteer daarbij ook opleiding op latere leeftijd;
• Dring leeftijdsdiscriminatie terug. Onderschrijf dat het krijgen en opvoeden van kinderen een maatschappelijk belang dient. Accepteer dat vrouwen minder werken als er kinderen zijn, maar faciliteer loopbaanmogelijkheden en mobiliteit in de tweede levensfase. Een vrouw die op 45 jarige leeftijd fulltime terugkeert op de arbeidsmarkt ‘levert’ al gauw 17 werkzame jaren op.
• Ondersteun en stimuleer de dialoog tussen werkgevers en werknemers, laat kleine deeltijdbanen geen blijvende vanzelfsprekendheid zijn als de kinderen groter worden;
• Wees een betrouwbare partner als het gaat om kinderopvang. Wees hierin eenduidig en normstellend, doorbreek de vicieuze cirkel: omdat weinig vrouwen in grote deeltijdbanen werken maken ze weinig gebruik van de faciliteiten en zijn er dus weinig faciliteiten. En omdat er weinig faciliteiten zijn willen mensen niet in grotere deeltijdbanen werken;
• Verander schooltijden (investeer in brede scholen, vensterscholen en maak opvang tussen de middag op school standaard);
• Verkort zomervakantie; of biedt op scholen activiteiten gedurende vakantie aan;
• Ontwikkel een visie op opvang/opvoeding van pubers/middelbare scholieren;
• Zorg voor dagarrangementen voor (oudere) kinderen, hulpbehoevende ouderen en gehandicapten;
• Benut daarbij ook mogelijkheden van vergrijzing. Zet vitale ouderen in voor maatschappelijke activiteiten die nu ook/vooral door vrouwen worden gedaan (bijvoorbeeld voor de ondersteunende taken op school/sport- en buurtverenigingen/mantelzorg, sociale activiteiten gericht op cohesie in de buurt enz.);
• Zorg voor een eenduidig prikkelsysteem. Daarbij hoort ondermeer het afschaffen van allerlei inkomenstoeslagen als huursubsidie.

Meer informatie
Voor meer informatie over dit persbericht, de expertmeeting en het advies kunt u contact opnemen met Sonia Sjollema, directeur van de NSvP, telefoon 026 4457800, info@nsvp.nl.