Civis Mundi Digitaal #21
Wim Couwenberg
De belangrijkste verandering in het Amerikaanse politieke klimaat na de Koude Oorlog is de opvallende herwaardering van een ideologisch getoonzet conservatisme. Lange tijd stond conservatisme als geesteshouding in de VS in een kwade reuk en was het iets waarvoor men zich geneerde. Maar sinds de jaren 90 zien we de opkomst van het neoconservatisme dat al eerder in Civis Mundi aan de orde in geweest en in die jaren furore maakt. Daarnaast tekent zich echter nog een andere conservatieve richting af. Die presenteert zich als Tea Party naar het voorbeeld van de Boston Tea party van 1773, die met haar bekende leuze ‘no taxation without representation’ inspireerde tot de Amerikaanse Revolutie van 1776 tegen het Britse koloniale bewind. Het is een losse, populistisch gekleurde coalitie van honderden actiegroepen met financiële steun van gefortuneerde Amerikanen met een libertaire inborst. Met ‘Tea’ (Taxed Enough Already) protesteert deze nieuwe grassroots beweging tegen het geldverslindende beleid van de regering in Washington. Zij appelleert hiermee op het diepgewortelde anti-Washington sentiment onder Amerikaanse burgers en zet zich dienovereenkomstig in voor een kleine overheid en een terugkeer naar het echte Amerika van weleer waar burgers zoveel mogelijk hun lot in eigen handen namen. Zij richt haar pijlen nu in het bijzonder tegen het socialistisch geduide overheidsbeleid van president Obama (teveel sociale uitgaven, zoals zijn nieuwe ziektekostenstelsel, teveel migratie e.d.).
Einde der tijden nabij?
Het is een beweging met snel groeiende invloed op de rechtervleugel van de Republikeinse Partij, zoals bij de Congresverkiezingen van begin november 2010 al gebleken is. Die partij wordt steeds religieuzer, constateert een Amerikaanse hoogleraar Religiestudies in een recente publicatie over de opkomst van wat zij de teavangelicals noemt. Sommigen van hen menen zelfs dat we het einde ter tijde meemaken. Wij gaan nu door een grote crisis heen, waarna de Messias zal terugkeren op aarde, is hun verwachting. De evangelische achterban van de Republikeinen steunt daarbij op een groot netwerk van christelijke lobby groepen, zoals de American Family Association, honderden conservatieve radiostations, een universiteit (Liberty University) en geestelijke leiders als de evangelisten Rick Warren en Rick Joyner die vorige maand ook het einde der tijden voorspelde. Terwijl christelijke politiek in Nederland lange tijd een dominerende machtsfactor was in de politiek, maar nu snel aan betekenis en invloed inboet, zien we in Amerika derhalve de opkomst van een christelijk geïnspireerd conservatisme