Naar een nieuw Nederlands Israëlbeleid
Civis Mundi Digitaal #25
door Jan Wijenberg
Naar een nieuw Nederlands Israëlbeleid
Jan Wijenberg, oud-ambassadeur
Het Amerikaanse beleid, gericht op het bereiken van vrede tussen Israël en Palestina, ligt aan duigen. Na 9 maanden onderhandelen konden de twee partijen geen resultaten boeken. Op 29 april jl. bleek ook dat John Kerry’s Plan B - het Framework - niet eens gelanceerd kon worden. Omdat minister Timmermans al zijn kaarten op Kerry had gezet [’the only game in town’] ligt ook zijn beleid ter zake aan gruzelementen.
De VS, de ’dishonest broker’
Wie maar enigszins ingevoerd is in het onderwerp heeft deze uitslag voorspeld. Sinds de veertiger jaren van de vorige eeuw kunnen de VS op slechts twee internationale successen van allure bogen: de overwinning op Nazi-Duitsland en de ineenstorting van de Sovjet Unie. Alle andere buitenlandse projecten zijn mislukt: de Korea oorlog, de Vietnam oorlog, de Monroe Doctrine, het beleid tegen Castro’s Cuba, de Irak- en Afghaanse oorlogen, de interventie tegen Libië. Met enig geluk zou het nieuwe, vreedzame [!] Iran beleid een succes kunnen opleveren.
De VS kennen een lange geschiedenis van ’vredesinitiatieven’, alle mislukt door steeds dezelfde misvattingen: Madrid [1991-93], Oslo [1993], Camp David [2000], Taba [2001], Annapolis [2007], Washington DC [2013- .....] en de doodlopende wegen van het Kwartet en The Road Map [sinds 2003]. Een rechtvaardige en duurzame vrede vereist gelijkwaardigheid van de onderhandelingspartners, het level playing field. Het Internationaal Gerechthof stelt als voorwaarde voor finale status onderhandelingen - na de Israëlische terugtrekking uit de bezette gebieden - de gelijkwaardigheid van partijen. Dat wil zeggen, dat twee soevereine staten aan de onderhandelingstafel aanschuiven. Om dat evenwicht te bereiken zal nog heel veel aan de positie van Palestina moeten worden verbeterd.
Aan deze gelijkwaardigheid heeft het in alle onderhandelingsronden ontbroken. De VS kunnen wel, maar willen deze niet verschaffen. De Amerikaanse administration propageert de tweestaten oplossing. In de praktijk worden de Palestijnse initiatieven in die richting door de VS om vooral binnenlandse politieke afwegingen met groot machtsvertoon gedwarsboomd. Beide partijen zijn door de administration aan de onderhandelingstafel gedwongen, de Palestijnse delegatie zelfs met de inzet van budgettaire chantage. De huidige Amerikaanse delegatieleider, Martin Indyk, was tweemaal ambassadeur in Israël, veteraan in de machtige pro-Israël lobby, the American Israël Public Affairs Committee [AIPAC], en oprichter van AIPAC’s denktank The Washington Institute for Middle East Policy [WINEP]. Zijn plaatsvervanger, David Makovsky, is een veteraan in WINEP. De huidige Israëlische delegatie mag worden geleid door Tziporah - koosnaampje Tzipi - Livni, verdachte van oorlogsmisdaden. De laatste, en eerlijk verlopen, Palestijnse verkiezingen vonden plaats in 2006. De toen met een absolute meerderheid gekozen parlementaire meerderheidsfactie, Hamas, die grotendeels in Israël en Gaza gevangen wordt gehouden, wijst de onderhandelingen af. De Palestijnse minderheidsfactie treedt op. Fatah en Hamas proberen weer tot verzoening en samenwerking te komen. Hen wordt het probleem bespaard om overeenstemming te bereiken over een PLO-akkoord met Israël. Het uitblijven van een akkoord is evenwel zeer ten voordele van de doelstellingen van het politiek zionistische regime. Toch maakt zelfs Israël zich - gegeven de uitzichtloze Palestijnse toekomst - bij het uitblijven van een vredesakkoord zorgen over een derde Intifada. Het Israëlische regime wordt intern en extern gewaarschuwd dat het mislukken van de onderhandelingen zal leiden tot drastischer overheidsmaatregelen, met name in Europa, en tot een aanzienlijke uitbreiding van de boycots en desinvesteringen door burgers wereldwijd.
Israël heeft voorlopig gewonnen. Palestina heeft verloren.
De directe gevolgen
De directe gevolgen zijn al ernstig te noemen. In de 9 maanden van onderhandelen werden de volgende Israëlische misdaden geregistreerd:
Israël was niet bereid de illegale bouw van nederzettingen in bezet Palestijns gebied te staken of zelfs maar op te schorten als vertrouwenwekkende maatregel. Tijdens de negen maanden sinds de aanvang van de vredesbesprekingen kondigde Israël de bouw aan van 14.000 nieuwe woningen in bezet Palestijns gebied, waarvan 3.226 in Oost-Jeruzalem. Niet alleen blies Israël de overeengekomen vrijlating van 26 Palestijnse gevangenen af, het arresteerde nog eens 3300 Palestijnen.
In deze periode werden 48 Palestijnen gedood door Israëlische militairen, 1751 raakten er gewond. Er vonden 264 gewelddadige incidenten plaats van kolonisten tegen Palestijnen. Bijna vijfhonderd Palestijnse gebouwen werden verwoest, 899 Palestijnen werden van hun woonplaatsen verdreven. Minister Lieberman heeft laten weten dat hij graag van de Palestijnen in Israël af wil. Er gaan in Israël stemmen op om de bezette gebieden te annexeren.
Bron: Sonja Zimmermann, ’Het is nu tijd dat er druk wordt gezet op Israël’, Trouw, 06-05-2014
Naar een nieuw Nederlands Israël beleid
De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, en met hem de gehele regeringscoalitie, staat met lege handen. De tijd lijkt nu toch wel aangebroken voor een geheel nieuw Nederlands Israël beleid. Internationaal wordt veel gespeculeerd over één democratische staat die Israël en Palestina zou omvatten, gegeven de ideologie van het politiek zionistische regime een nogal onrealistische gedachte.
De kern van de oplossing ligt verankerd in het internationaal recht: de twee staten oplossing. De belangrijkste aspecten zijn mijns inziens:
a. de noodzakelijke politieke erkenning dat het politiek zionistische regime door-en-door misdadig is en hun ’Groot Israël’ project door het internationaal recht als illegaal wordt beoordeeld;
b. het verdrijven van Israël uit de bezette gebieden ten behoeve van de twee staten oplossing is zonder harde EU-sancties onmogelijk.
In kort bestek zou een nieuw Nederlands Israël beleid de volgende hoofdbestanddelen moeten omvatten:
- Nederland erkent onmiddellijk de staat Palestina;
- Nederland wil de invoering van een Schengen-achtige visumplicht voor alle Israëliërs. Uitgesloten van visumverlening zijn leidinggevende verdachten van oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid, alsmede alle Israëliërs die in de bezette gebieden wonen;
- het Israëlische politiek zionistische regime is door-en-door misdadig en vormt een gevaar voor Palestina, Israël zelf en de wijde omgeving, inclusief de EU. Nederland zet zich actief in om de Israëlische verdachten van oorlogsmisdaden en schending van de mensenrechten [voortvloeiend uit het zgn. Goldstone-rapport] zich te laten verantwoorden voor de internationale gemeenschap vanuit een cel in Scheveningen. Op grond van het nieuwe Nederlandse mensenrechtenbeleid worden de grootschalige Israëlische misdaden tegen de mensenrechten actief bestreden;
- de EU - gestimuleerd door Nederland - moet het Israëlische regime dwingen om onmiddellijk dringend achterstalling onderhoud aan relevant internationaal recht te plegen, waarbij de inzet van vredelievende, maar uitgebreide, harde en pijnlijke sancties noodzakelijk en essentieel is. De hoogste prioriteit geniet de onmiddellijke en onvoorwaardelijke terugtrekking uit alle bezette gebieden, zonder voorwaarden en onderhandelingen vooraf, zonder ’land swaps’, zonder agressie door Israël en/of de kolonisten tegen de Palestijnse bevolking en de achtergelaten infrastructuur;
- voor de voorzienbare toekomst worden de VS afgeschreven als een nuttige factor in het bevorderen van vrede tussen Israël en Palestina. De EU, mits beschikkend over voldoende draagvlak van de lidstaten, houdt de sleutel tot vrede tussen partijen.
Advies
De regeringscoalitie van VVD en PvdA wordt dringend geadviseerd een nieuw Israël beleid te formuleren. Wil van effectief beleid sprake kunnen zijn, dan zullen de bovengenoemde elementen daarin een centrale plaats moeten krijgen. Dat is van belang voor het bevorderen van vrede tussen Israël en Palestina, voor onze veiligheid, voor gerechtigheid en - niet in de laatste plaats - voor de geloofwaardigheid van de coalitie.