Gedichten over tijd en strijd uit een plat en lichtend land
Civis Mundi Digitaal #37
door Piet Ransijn
Een lichtend land 2016 05 07
In een land van blinden
die nog leven in een waan
dienen we een weg te vinden
door dit ondermaans bestaan
Soms zien we in breed verband
een lichtend laaiend land
door weinigen bewoond
dat alle moeite loont
om er te komen en te wonen
of ervan te blijven dromen
Bewoners zijn daar wijs
in een vergeten paradijs
waar vogels altijd zingen
bloemen blijven bloeien
bomen tot de hemel groeien
en beken overal ontspringen
Het is en stil gebied
dat bijna niemand ziet
in onszelf verborgen
voorbij pijn en zorgen
voorbij de wijdverbreide waan
in een door tijd beperkt bestaan
Een land waar goden
ons soms noden
naar hen toe te komen
in schone dromen
Een andere werkelijkheid
voorbij de ruimtetijd
Een land van vrede
waar geen geloof
meer wordt beleden
Een land waar roof
geweld en strijd
worden vermeden
Waar innerlijke waarheid
van binnen wordt gekend
daar waar je bent
als staat van zijn
in puur bewustzijn
levende aanwezigheid
van licht der eeuwigheid* *Spinoza
Stille stemmen laten zich horen 2016 04 05
In de waanzin van de wereld
gaat de stille stem verloren
Wie kan hem nog horen
in het wereldse geweld?
Wie luistert nog naar poëzie?
Door macht gedreven
en door lust en jaloezie
leiden wij een ander leven
dan vanuit ons stille wezen
van ons wezen afgedreven
door het wereldse geweld
Ooit heeft iemand ons verteld
en een boodschap meegegeven
voor een ander, rijker leven
Vele wijzen hebben dat herhaald
in hun eigen taal vertaald
Maar wie wil nu nog horen
wat zo vaak al is verteld?
Stille stemmen gaan verloren
in het wereldse geweld
Maar voor wie het horen
wordt iets nieuws geboren
Als de lente pril begint
waait nog vaak een gure wind
De zon weet echter niet van wijken
en zal hoger aan de hemel prijken
Als de lente wordt geboren
in een onweerstaanbaar licht
komt het prille leven weer in zicht
De stem van kwetterende vogelkoren
overstemt het wereldse geweld
en zij laten dan weer van zich horen
wat in ieder voorjaar wordt verteld
Zo laat ook een nieuwe tijd zich horen
die in stilte wordt geboren
Een vogel zingt zoals hij is gebekt 2016 05 10
Een vogel zingt zoals hij is gebekt
Aan variatie geen gebrek
We kunnen er niet over uit
Sommigen een schril geluid
Anderen krassen als kraaien
of zingen als Vlaamse gaaien
Geef mij maar nachtegalen
of het gezang van wielewalen*
de jubelende vlucht van leeuweriken
mezen die in zaadjes komen pikken
of een roodborstje dat tikt op mijn raam:
met kraaloogjes kijkt het mij aan*
Het gaat om liefde
Het andere is gelul
Het gaat om respect
voor ieder een plek
*Naar bekende volksliedjes met veelbetekenende teksten
Voorbij het einde van de tijd* 2016 04 01
In het midden van de tijd
In het midden van het leven
opent zich een eeuwigheid
voorbij de eindigende tijd
Alsof we in de hemel kijken
als transparante wolken wijken
Wat is er dan en daar gebleven
van waar een mens aan lijdt?
Wat is er nog gebleven
van het voorbije leven
van de voorbije tijd
Waar blijft de levenstijd?
In het licht van eeuwige tijd
versmelt het in de eeuwigheid
droefheid, ergernis en spijt
verdampen in de eindeloosheid
Een diep gevoel van liefde blijft
Zoals de dichter Dante schrijft:
de liefde die de sterren en de zon beweegt
waarin het leven zijn bestemming heeft
Met de eeuwigheid voor ogen
mag iedere dag de laatste zijn
zal er ook een einde zijn
van levend mededogen?
Kent ook de liefde een einde?
Of is zij bron en doel van al het zijnde?
Gaat liefde niet voorbij gevoel?
Dient zij niet een hoger doel
voorbij dit eindig aardse leven
als het een transparant gegeven?
* Daags na mijn verjaardag werd ik wakker uit een droomgedicht met de regel: in het midden van de tijd
Voor ik ging slapen had ik de kaart van mijn zus gelezen die mij het meeste raakte
en in De heilige graal van Mieke Mosmuller gelezen dat ik cadeau had gekregen
o.a. over Rudolf Steiner en de dichter Novalis.
Ook de serie Oorlog en vrede van Tolstoi werkt nog door,
waarin liefde en leven en sterven ook de hoofdthema’s zijn.
Zoals de dichter J C Bloem schrijft is nadert elke dag dichter tot bij het einde.
Zo telt een verjaardag als een jaar daar dichterbij.
Het einde van de reis 2016 02 20
Over wat komt geen zorgen
De toekomst is verborgen
Handen vol aan het heden
en schaduwen van het verleden
Wij kunnen niet verhelen
dat zij onbewust ons parten spelen
Soms denk ik aan de dood
De ongeziene stille reisgenoot
die bij verrassing toeslaat
als de ziel het leven laat
Hij zit ons altijd op de hielen
Ontfermt zich over onze zielen
aan het einde van een enkele reis
Ik hoop van richting paradijs
Een verloren strijd 2016 01 29
Soms denk ik aan doodgaan
als mensen ons naar het leven staan
Tot dusver hebben we gewonnen
Bloed van oude wonden is geronnen
Of de strijd bleef onbeslist
en de zege werd betwist
Wie uit de eigen linie wordt belaagd
door eigen volk wordt uitgedaagd
staat soms moederziel alleen
Aan alle kanten dreiging om je heen
Onversaagd en onverdroten
voortgaand, krijg je steun geboden
Diep bedroefd maar niet gebroken
heeft het aan geluk ook niet ontbroken
Na een nacht van innerlijke strijd
tegen vlagen van mismoedigheid
voel ik mij opnieuw geborgen
in de aangebroken nieuwe morgen
Kijk ik naar het ochtendgloren
Een nieuwe lente is geboren
een nieuwe fase aangebroken
De eerste bloemen zijn ontloken
De stormen zijn nog guur
maar verdwijnen op den duur
Ongebroken, droef en onbegrepen
vervolg ik dit beproefde leven
en mijn reeds verloren strijd*
tot de dood ons scheidt*
*Op het eind verliezen wij altijd van de dood
*toespeling op het slot van de vroegere huwelijksbelofte
Het eind van vele wegen 2016 02 01
Op mijn vele wegen
kwam ik vele anderen tegen
Op mijn ondoorgrondelijke wegen
kwam ik leed en vreugde tegen:
Blijdschap, wijsheid en verdriet
Maar het liet mijn wezen vrij
Het raakt mij maar mijn wezen niet
Het raakt mij maar het ging voorbij
Iets in mij bleef steeds onaangedaan
op de wegen door dit aards bestaan
Alsof ik niet van deze aarde ben
Elders mijn bestemming ken
In een wereld vol van licht
met een stralend aangezicht
Alsof daarheen een weg leidt
voor of na de aardse levenstijd
Hier op aarde heerst een eindeloze smart
Het leed van zoveel mensen raakt ons hart
Zoals onophoudelijke vluchtelingenstromen
waar geen eind aan lijkt te komen
Vluchtend voor het leed op aarde
Op zoek naar een veilige haven
waar men menselijke levenswaarden
respecteert en praktiseert
Waar mensen worden geëerd
van allerlei volken en rassen
met onderdak en gedeelde gaven
ongeacht hun kleur en klasse
Waar het Koninkrijk op aarde
tastbaar wordt in menselijke waarden
Waar de vele menselijke wegen
van verschillende gezindten
hun bestemming blijvend vinden
in de bron en doel van alle wegen
Een droevig oord 2016 02 13
De wereld lijkt een droevig oord
Veel mensen lijken wel gestoord
Veel dieren worden uitgemoord
Vluchtelingen zijn niet welkom
Ook voor kinderen geen pardon
Wat baat daartegen of daarvoor
een oprecht geschreven woord?
Overvallen door zinloosheid
bewegen wij gelaten door de tijd
Tot voor kort nog steeds gedreven
om door lezen meer te weten
De vraag rijst wat daarvan de zin is
We weten allang wat er mis is
Wat we weten wordt niet altijd begrepen
vaak doodgezwegen of gemeden
Het lijkt zinloos om te schrijven
Maar je kunt ook overdrijven
Een beetje optimistisch blijven
Heeft wie liefheeft vrees?
Handelt hij niet in een andere geest?
**********
Wie heeft het recht
om anderen te doden?
Al zijn zij nog zo slecht
of een ander te beroven
van menselijke waardigheid
in strijd met de goddelijkheid
van ieder mens en ieder kind
wat een ander daarvan ook vindt
In diepste wezen
zijn mensen goddelijk
op god aangewezen
en op god gericht
maar niet aan god gelijk
Een mens gedraagt zich
als een booswicht
door anderen te doden
Hoogmoed komt overal
uiteindelijk ten val
Er komt een eind
aan macht en rijkdom
dat leert Alexander’s rijk
en dat van Caesar en Napoleon
Waar hoogmoed en hebzucht regeren
zullen de goden ons mores leren
‘Wie de goden willen verderven
Die slaan zij eerst met blindheid’*
De dood maakt geen onderscheid
in macht en rijkdom of beroemdheid
Eens is het voor allen tijd
Ons leven is vergankelijk
Wat overblijft is wat wij achterlaten
Verdiensten, eer en goede daden
werken door als wij ons lijf verlaten
Zelfzuchtigheid zal onze eer niet baten
De schijn verdwijnt
Het wezenlijke blijft
‘Het onwerkelijke heeft geen bestaan
Het werkelijke blijft altijd bestaan’* Bhagavad Gita, II-16
*Uit een Griekse tragedie van Sophocles, Antigone
Geïnstitutionaliseerde roof*2016 03 17
Mensen zijn niet wat ze lijken
Ze gaan vaak over lijken
Doen zich mooier voor
dan zij werkelijk zijn
Sommigen lijken de schijn
te doorzien en hebben hen door*
Er heerst een wijdverspreid geloof
in het economisch bedrijven van roof
Het gaat om winst en exploitatie
van een groot deel van de natie
Geïnstitutionaliseerde roof
berust op dwang en geloof
Vaak gedragen mensen zich als brave
consumptie- en productieslaven
als radertjes in een systeem
Maar weinigen zien het probleem
Mensen willen liever eten
dan de waarheid weten* *Bertold Brecht, ‘Zuerst dat Fressen, dann die Moral’
De misleiding van de consument
is bijna iedereen bekend
Hoeveel mensen geloven nog
in leugens en bedrog?
Wat beweerd wordt in reclame
kan men moeilijk beamen
maar neemt het wel voor lief
Wat is het alternatief?
Een systeem van dienstbaarheid
duurzaamheid en eerlijkheid
begint in de harten van mensen
die geen slaaf meer willen zijn
en veranderingen wensen
Als hebzucht wordt geremd
de ander wordt beschermd
en niet meer uitgebuit
komen we er samen uit
met een creatief alternatief
zonder al het oude ongerief
Voor geïnstitutionaliseerde roof
komt een ander geloof
in matigheid en solidariteit
duurzaamheid en eerlijkheid
als noodzakelijke waarden
voor de bedreigde aarde
Het vraagt een transformatie
matigheid en meditatie
een nieuwe moraal
Een duurzaam ideaal
geeft mensen nieuwe moed
en heeft een grote invloed
Een nieuwe golf van inspiratie
doorbreekt crisis en stagnatie
Mensen willen idealen
met een diepgevoelde zin
die resoneren binnenin
Niet alleen maar omzet halen
Een golf van inspiratie
in plaats van roof en exploitatie
Een medemenselijk moreel
Niet alleen maar materieel
maar ook een beetje ideëel
Vreugde zit van binnen
Niet alleen maar in de zinnen
Als wij meesters zijn, geen slaven
drager zijn van menselijke gaven
komt er weer een bloei van welzijn
een meer complete vorm van menszijn
*Peter Götzsche beschrijft in zijn boek Dodelijke medicijnen en georganiseerde misdaad
de farmaceutische industrie als grootschalige criminaliteit, gebaseerd op misleiding en bedrog van medici en consumenten.
In mijn boekbespreking in Civis Mundi nr 35 noem ik het geïnsitutionaliseerde criminaliteit.
Zo zijn veel meer industrieën te beschouwen alsvormen van geïnsitutionaliseerde roof.
Politici 2016 04 15
Zij leven in een slangenkuil
maken vaak hun handen vuil
spreken veelal onoprecht
Hoe vaak doen men wat men zegt?
Willen zij graag belangrijk zijn?
Vinden zij veel aandacht ook niet fijn?
De goeden niet te na gesproken
Daaraan heeft het niet ontbroken
In het duister brengen zij licht
vanuit een ruimer zicht
door anders te kijken
naar duistere praktijken
Idealist 2016 05 07
Wie streeft naar idealen
moet een prijs betalen
De visie van een ideaal
wordt doorgaans betwist
verzwegen of gemeden
hardnekkig bestreden
maar ook soms verstaan
als hart en ogen open gaan
Veelal is gebleken
dat mensen blijven steken
in troebele emoties
subjectief gekleurde noties
meningen en vooroordelen
die zij luidkeels delen
met de veel te velen
Laat mij dan maar alleen staan
Laat mij maar mijn weg gaan
met andere mensen begaan
langs de zoom van de eindige tijd
naar een blijvend aanwezige werkelijkheid
De wolven in het bos 2016 02 25
Ik huil niet mee
met de wolven in het bos
volg niet gedwee
ieder verzoek of gebod
When the elephant walks
he is not blind
but does not mind
the barking dogs*
Laat mensen maar praten
Doe maar gelaten
mijn taak en mijn plicht
mijn doel komt zicht
*Dit zei een Indiase professor (de demograaf Ashish Bose) tegen mijn Indiase promotor de socioloog TKN Unnithan
Olifant met een hond
Platland 2016 01 22
Ergens in Holland of Brabant
maar het kan in ieder land
ligt het platte platland
Ze drinken er uit glazen
en uit kleine flessen
om hun dorst te lessen
Vieren feest met kletsen
en door elkaar te dazen
als aangeschoten dwazen
Waarbij hen vaak ontgaat
waarover het gaat
Als er een stilte valt
nadat een kurk weg knalt
wordt de stilte ingevuld
als glazen worden gevuld
totdat men weg gaat
’s Avonds laat
een leegte achterlaat
die tijdelijk werd volgepraat
Een rij met flessen staat daar
als een op te ruimen zaak
Men heeft zich weer vermaakt
Dit is het platte platland
waar iedereen een band
heeft met elkaar
als vriendenschaar
Als je bent uitverkoren
om erbij te horen
Als dit minder is
dan is er een gemis
Voelt men zich verloren
door er niet bij te horen
als drank en woorden
het hart niet bekoren
Voorbij gevoelens 2016 02 20
Wil ieder mens geen tederheid?
Wil hij niet zijn droefheid kwijt?
Wil hij zijn gevoel niet kwijt
in een ogenblik als eeuwigheid*
samengaan voorbij de tijd
In een moment van tederheid?
Veel mensen tollen rond in hun gevoel
Komen niet toe aan een hoger doel
zijn bezig met zichzelf
Zien niet het hemelgewelf
dat alles wat op aarde leeft
met liefde overal omgeeft
Zoals wijzen in hun hymnen zongen
is de wereld van geluk doordrongen
Zij stijgen boven het gevoel
en reiken naar een hoger doel
Treden uit enge begrenzingen
van zelfverwijten en verwensingen
en reiken verlangend naar het licht
dat schijnt vanuit het diepste Zelf
door het hele hemelgewelf
*Goethe, Faust: Verweile doch du bist so schön
Nietzsche, Zarathustra: Alle vreugde wil eeuwigheid
*De hele schepping wordt gedragen door geluk (ananda)
aldus de Veda’s, de Oepanishaden volgens Maharishi Mahesh Yogi
Transcenderen betekent overstijgen, voorbij gaan
in de zin van romantische Sehnsucht naar het oneindige absolute zoals bij de dichter Novalis
Zie ook H Groot, Verborgen wijsheid in de Oepanishaden, p 106-08, Brahman als ananda, gelukzaligheid,
Brihadaranyaka Oepanishad: “Wie tot det Zelf doordringt kent tijdloze gelukzaligheid…
Dit is zijn hoogste doel, zijn hoogste geluk”.
