Gedichten over religie en zingeving
Civis Mundi Digitaal #39
door Piet Ransijn
/image1.jpeg)
Caspar David Friedrich. Monnik aan zee. Verbeelding van de eenheid met het Al
Het goddelijke 2016 08 17
Het goddelijke is Dat1
wat alles en allen omvat
en het onbegrensde
het transcendente2
dat alles voorbijgaat
los van alles staat:3
Het Zelf en het ‘gans andere’ 4
Dat niet is te veranderen
De essentie van het Zijn
en het pure zelfbewustzijn
Wie dit weet heeft inzicht
Wie dit leeft is verlicht
doet zijn toebedeelde plicht5
in het licht der eeuwigheid
verlangend naar volkomenheid6
Je kunt er niet veel mee
Het onbegrensde is zoals de zee
waarin het leven voortbeweegt
Zolang het leven in zich heeft
gaat het met de golven mee
en met de deining van de zee
Je kunt naar het ruisen luisteren
naar wat golven fluisteren
Voor zijn grootsheid huiveren
en je door de golven laten dragen
als je je in zee wilt wagen
met de eindeloze deining mee
als een golfje van de zee
1. In de Indiase filosofie wordt Dat Brahman genoemd
2. dat betekent voorbij de zintuigen, bovenzinnelijk .
Het goddelijke is het alomvattende Al, zoals bij het pantheísme
en gaat daaraan voorbij als het transcendente, zoals bij het panentheïsme.
De Schepper is meer dan de schepping, die hij omvat
3. dat is de betekenis van absoluut, losgemaakt en opgelost
4. Zie Rudolf Otto, Het heilige
5. Zie Bhagavad Gita, III-8: “Do your alloted duty”
6. Bhagavad Gita III-25 “Desiring the welfare of the world”
/image2.jpeg)
Een goddeloze tijd 2016 08 18
We leven in een goddeloze tijd
en zijn ons anker al lang kwijt
We zoeken waar het niet te vinden is
en leven in de schaduw van gemis
We zien het licht niet helder meer
Leven niet meer in de vrede van de Heer
Waar gaan wij met zijn allen heen
sinds God voorbij de horizon verdween?
We voelen ons soms leeg en hol
en consumeren ons dan vol
schaffen naarstig snuisterijen aan
in een onvervuld en hol bestaan
We hebben veel maar zíjn niets
en verlangen steeds naar iets
dat niet te koop en niet te vinden is
als antwoord op een existentieel gemis
De meesten van ons lijken rijk
wanneer je in hun huizen kijkt
Materieel ontbreekt er niets
Toch verlangen wij naar iets
Velen voelen geen gemis
en zijn gelukkig met wat is
Met volop brood en spelen
is er genoeg vermaak voor velen
We missen echter vaak de rust
soms even stil te blijven staan
bij waar we samen heen gaan
in ons tijdelijk verblijf op aarde
We zijn ons nauwelijks bewust
van de ongekende waarde
van het onuitputtelijk bestaan
en denken daar maar zelden aan
Wij lopen rond als blinden
die de weg niet kunnen vinden
Maar als wij naar binnen gaan
opent zich een integraal bestaan
In een gevoel van innerlijke vrede
deelt zich in stilte aan ons mede
wat ons nog te doen staat
voor een meer vervulde staat
Met anderen te delen
wat belangrijk is in het leven
vanuit een vredevol bewustzijn
waarin wij leven bewegen en zijn
De tijd rijpt voor het inzicht
dat het innerlijke licht
steeds in ons aanwezig is
achter schaduw van gemis
omdat bewustzijn altijd is
ook als daarbij ook denken is
/image3.jpeg)
/image4.png)
Goddeloos 2016 07 16 Na lezing Karen Armstrong, De kwestie God: De toekomst van religie
Verberg je lamp niet
onder de korenmaat* *Matteus 5:14-17
Zorg dat men hem ziet
als je hem schijnen laat
In een wereld vol met duisternis
onvolmaaktheid en gemis
praten mensen door elkaar
Maken openlijk misbaar
Geven uiting aan hun ergernis
en weten niet wat waar is
Religie wordt gezien als afgoderij
Een grote achterhaalde brei
van fantasie en waanvoorstellingen
waarin mensen zich te buiten gingen
Er is geen God en geen gebod
Voorbestemd is niet ons levenslot
Het ware geloof is atheïsme
Maar is dat ook geen isme:
een religieus geloof in niets
of in één of ander iets?
Kunnen mensen zonder geloof
zonder liefde, zonder hoop?
Verliest ethiek zijn fundament
als geen waarheid wordt erkend?1
Viel de samenleving aleens niet uiteen
toen God uit het leven verdween?
Alsof mensen toen zweefden
door een eindeloze leegte
zonder doel en zonder zin2
want ze geloofden nergens in
‘
Geen richtsnoer meer
Geen God, geen Lieve Heer
Een existentieel gemis
Een dwalen door het Niets
Of is er nog geloof in iets
dat niet te duiden is?
Laat de goden maar weer komen
Laat ons weer geloven in dromen
Waarom geen echte religie
die meer is dan geloof in materie?
Laat ons de Moeder weer eren
die alles voedt en behoedt
die mensen mores kan leren
Maakt dat ons leven weer goed?
1.Zie Goudsblom, Nihilisme en cultuur
2.Zie Nietzsche, Der tolle Mensch, Fröhliche Wissenschaft, 125
/image5.jpeg)
Volgens Karen Armstrong in De kwestie God: De toekomst van religie zou God op zijn retour zijn
Volgens godsdienstsocioloog Peter Berger bleek de hypothese van toenemende secularisatie onjuist
Moderne mensen 2016 07 19
Zintuigen zijn verstopt1
met materie en met grove stof
Ziende blind en horende doof2
Gespeend van hoger geloof
van toen mensen nog de taal
van goden konden verstaan
muziek uit de sferen vandaan
Ze geloven in de oerknal
als de oorsprong van het heelal
Wat heeft daarvoor bestaan?
Wat ging vooraf aan de materie?
Was er toen geen energie?
Waar kwam die energie vandaan?3
Wat is de bron van de wetmatigheden
als er geen godsdienst wordt beleden?
En wat is de zin van het bestaan
als wij aanstonds doodgaan?
Lossen we op in een eindeloos niets?
Of is er toch daarna toch nog iets?
De moderne mens heeft vele vragen
zoals de vraag waarvoor hij leeft
waarop hij geen antwoord heeft
Hoe is het voor hem te verdragen
dat hij leeft zonder een doel
Geeft dat niet een leeg gevoel4
Ergens in een hoek van het heelal
zonder binding met het Al
zonder scheppingsdoel
Is het feit dat je er bent
een kosmisch incident?
Of heeft het een bedoeling?
Hebben we soms voeling
met een kosmisch doel?
Een dieper oergevoel
dat grenzen overstijgt
en zich naar liefde neigt
die de sterren en de zon beweegt5
die alles op de aarde leven geeft
1 Heracleitos van Ephese: “Ogen en oren zijn slechte getuigen voor mensen met barbarenzielen”
2 Evangelie van Matteus 13:13
3 Zie bijv. Rig Veda, Scheppingshymne
4 Karen Armstrong, Een geschiedenis van God, slot
5 Dante, Divina Commedia, slotregel
/image6.jpeg)
Verbindend gevoel 2016 08 02
Mensen hunkeren naar liefde
en vinden het soms af en toe
Ze zoeken het in groepen
in hun werk en worden moe
In een land vol blinden
is het niet te vinden
Ziende blind en horende doof
Verblind door oppervlakkig geloof
Wat is er dat ons samenbindt?
Waarom zijn wij daarvoor blind?
Hoe vinden wij ons dieper doel?
Hoe komen we bij het gevoel
dat mensen niet verblindt
maar met elkaar verbindt?
Als harten accorderen
mensen elkaar respecteren
elkaar niet meer negeren
doen met hart en ziel
wat hen te binnen viel
vanuit de bron van liefde
die ons voedt vanuit de diepte
dan zullen mensen samenkomen
door die liefde meegenomen
/image7.gif)
Geloof en groepsgevoel 2016 07 22
Een groep streeft naar een doel
gedragen door een groepsgevoel
en een gezamenlijk geloof
dat verbetering belooft
Gedragen door het groepsgevoel
gelovend in het doel
dat heil en zegen belooft
als je er genoeg in gelooft
Iets in mij zegt: keer in
Het weten zit toch binnenin
/image8.jpeg)
Mariabeeld Vrij Katholieke Kerk Naarden, foto bij 100 jarig jubileum
Inkeer* 2016 07 22
Het is moeilijk te accepteren
dat het leven eindig is
en gevuld is met gemis
Dat andere mensen anders zijn
en andere dingen beweren
vanuit een ander bewustzijn
Een ieder heeft zijn les te leren
Iets in mij zegt: keer in
Wat waar is vind je binnenin
Het leven hebben we niet in de hand
met onze wil en ons verstand
We leven in een groter verband
Een intuïtief subtiel gevoel
leidt ons naar een dieper doel
Iets in mij zegt: keer in
Voel en zie het binnenin
*Augustinus: “Keer in tot uzelf, want in het innerlijk woont de waarheid,”
H J Störig, Geschiedenis van de filosofie, p 218; Karen Armstrong, De kwestie God, p 429
/image9.jpeg)
Plicht en acceptatie 2016 07 25
In een wereld die aan vele kanten faalt
die het een en ander overhoop haalt
geteisterd door een onophoudelijke strijd
bedreigd door een gevoel van zinloosheid
streven wij naar integratie en naar evenwicht
vanuit een diep gevoel van zorg en plicht
verlangend naar meer liefde en meer licht
We geloven niet in God en goden
en bindende en heilige geboden* *Bijv de Tien Geboden, het Oude Verbond en het Nieuwe Verbond
als beginselen om naar te leven
en het leven zin en een moraal te geven
We volgen al of niet bewust
Het beginsel of principe van de lust* *Freud: het lustprincipe, zie artikelen hierover in Civis Mundi nr 32
Er is ook een mogelijkheid dit los te laten
Freud noemd dit het principe van nirvana
Geleidelijk wordt je je bewust
van een diepe innerlijke rust
waarin het streven zijn vervulling krijgt
en het leven zich naar overgave neigt
‘
Naar een dieper doel
Een dieper plichtsgevoel* *Dharma in de Bhagavad Gita
Een stil besef wat nodig is
accepterend wat er is
/image10.jpeg)
Foto: Christopher Stadler (bron: Flickr). Dit soort foto’s kunnen mensen een verkeerd beeld geven. De slavernij is vreselijk, en de seksslavernij al helemaal.
Door Michael van der Galien 31 mei 2016, Maar liefst 46 miljoen mensen leven tegenwoordig in slavernij. Deels geëxploiteerd door slaven van de lust.
/image11.jpeg)
Slavernij en heerschappij 2016 08 01
Ieder mens is in zichzelf een doel
Ieder mens vraagt medegevoel
Mensen zijn allang geen slaven meer
in dienst van een of andere heer
Er is een andere vorm van slavernij
Want mensen zijn nog steeds niet vrij
Ze moeten presteren en produceren
om veel te kunnen consumeren
Velen zijn nog slaven van de lust
en zich daarvan niet bewust
Een innerlijke heerschappij
maakt mensen vrij van slavernij
Wanneer de eigen geest regeert
Niet meer de ander manipuleert
Maar anderen bewust maakt
van hun eigen levenstaak
Van wat ze in essentie zijn:
wetende mensen met bewustzijn* *Homo sapiëns
met toegang tot hun eigen Zijn
een veld van puur bewustzijn
waarin wij leven bewegen en zijn* *Handelingen van de apostelen 17:28
/image12.jpeg)
/image13.jpeg)
www.sarisenpartners.nl/over-tot-de-waan-van-de-dag
Waan 2016 08 03
Mensen zijn zo in hun waan verstrikt
dat zij schielijk worden opgeschrikt
door koorden die op slangen lijken*
omdat de mensen niet goed kijken
Het doorzien van de waan
zal het hopelijk beter doen gaan
door dingen beter te bekijken
Het licht der eeuwigheid* *Spinoza: sub specie eternitatis
erop te laten schijnen
Zal dan de waan verdwijnen?
*Beroemde vergelijking uit de Indiase Vedanta filosofie van Shankara, die de werking van onwetendheid (avidya) illustreert
/image14.jpeg)
Johannes Vermeer, Het meisje met de parel, dat zijn dochter zou zijn
Ogen vol licht 2016 07 14
Twee ogen vol licht
Een sprankelend gezicht
Grote blauwe ogen
kijken mij indringend aan
Ze maken mij bevlogen
vervullen mijn bestaan
met nieuwe moed
Een gevoel van overvloed
dat nieuwe zin kan geven
aan dit beproefde leven
Een licht gevoel
van warmte in je hart
Een dieper doel
zoals je vroeger had
Kinderen zien opgroeien
dat zal mij blijven boeien
Hun blijdschap aanschouwen
Een toekomst voor ze bouwen
/image15.jpeg)
Als engelen geboren 2016 07 17
Soms zijn mensen
als engelen geboren
maar vleugellam geraakt
Ze hebben naar behoren
iets van het leven gemaakt
Ze laten zich niet horen
hebben hun plicht niet verzaakt
en lijken soms uitverkoren
in hun ziel te zijn geraakt
maar voelen soms zich verloren
Hoewel iets in hen is ontwaakt
in hen opnieuw iets is geboren
is spreken niet hun taak
maar wel te laten horen
wat de ziel hen zeggen laat
‘Wie horen wil, hij hore’
is wat geschreven staat
Wie zo leven naar behoren
zodat het leven anders gaat
laten zich niet verstoren
door wat hen te doen staat
Voelen zich weer herboren
in een soort engelenstaat
Een engel doet niet maar laat
en is reeds ooit geboren
in meer bewuste staat
Laat zich niet bekoren
door wat komt en gaat
zonder praten zonder woorden
/image16.jpeg)
Jan Brueghel de Oude en Peter Paul Rubens - Het aards paradijs met de zondeval van Adam en Eva
Terug naar het verloren paradijs 2019 08 16
Zoals ooit Adam en Eva
zijn we door het noodlot gedreven
door verleidingen belaagd1
uit het aardse paradijs verjaagd
Eva is van het pad af geweken
heeft zich aan een appel vergrepen
Werd van haar onschuld beroofd
en had problemen aan haar hoofd
Adam is toen met haar meegegaan
Ze werden uit het paradijs verjaagd
Eenmaal uit het paradijs verdreven
kwam voor hen een ander leven
Ze kwamen in een ander bewustzijn
werden kwetsbaar, behoeftig en klein
maar zij bleven zorgen voor elkaar
al was het aardse leven dikwijls naar
Door zorgen en door strijd
door animositeit en tweestrijd
zagen zij de weg niet meer
naar de vrede van de Heer
Het is de weg naar binnen
die leidt voorbij de zinnen
naar een transcendente werkelijkheid2
waar vrede is voorbij geweld en strijd
Wanneer we in die vrede leven
komt het paradijs in ons tot leven
In het licht der eeuwigheid
verdwijnen schaduwen van strijd
in het grenzeloze bewustzijn
waarin wij leven bewegen en zijn3
1.Of door Furiën in de Griekse mythologie
2.Dat betekent bovenzintuiglijk
3.Handelingen van de apostelen 17:28
/image17.png)
De Gouden Tijd 2016 08 13 Lelystad
De goede oude Gouden Tijd
zijn wij al sinds oude tijden kwijt
Het heimwee blijft bestaan* *Sehnsucht bij Novalis e.a.
Toen ging het leven spontaan
alsof het aan kwam waaien
Men hoefde niet te graaien
De koning was een filosoof
verstoken van dogmatisch geloof
Hij interesseerde zich voor filosofie
en was geen dienaar van de industrie
maar beoefenaar van wetenschap
waarvoor hij veel interesse had
Hij ondersteunde de cultuur en kunst
en hij verleende graag zijn gunst
aan grote geesten in het rijk
Zo steunde hij de Gouden Tijd
Hij was zijn volk tot voorbeeld
Geschapen naar Gods evenbeeld
Het leven was nog puur
in harmonie met de natuur
Zakenleven niet gecorrumpeerd
Eerlijkheid werd overal geëerd
Er was geen haat en nijd
geen ruzie in de Gouden Tijd
Het Goede had de overhand
Wijsheid stuurde het verstand
De passies en de zinnen
waren toen gericht naar binnen
op het innerlijke zonnevuur* *De zonnevonk in de boeken van Bloem en Komen
De liefde was nog puur
en warm en onvoorwaardelijk
en iedereen was gelijk en rijk
aan innerlijke overvloed
en putte daaruit levensmoed
Het leven werd geïnspireerd
van binnenuit gebalanceerd
De uitersten in evenwicht
vanuit het innerlijke licht
dat in de mensen was ontwaakt
Ze waren door de goden aangeraakt
De hemel was toen nog op aarde
Het leven had een goddelijke waarde
die ooit verloren is gegaan
Men werd verstrikt in eigen waan
Het ego werd toen dominant
en stuurde het verstand
De aarde werd toen uitgebuit
en ieder dier gezien als buit
Mensen waren geen familie meer
Ieder diende toen zijn eigen heer
Er braken toen conflicten uit
en mensen maakten slaven buit
Het onrecht werd geboren
Men leefde niet meer naar behoren
In plaats van alom overvloed
kwam er toen alom rampspoed
In alle onderlinge strijd
was men de Sleutel kwijt
die leidde naar de Gouden Tijd
Verborgen onder dikke lagen stof
Tot ieders groot verdriet
zag men de gouden sleutel niet
De blik was veel te grof
Men zag alleen maar stof
Het licht was uitgedoofd
door blind beleden geloof
De sleutel naar het innerlijk
was onherroepelijk toen kwijt
de toegang tot de Gouden Tijd
Geïnspireerd door de Duitse dichter Novalis, die deze visie mede ontleende aan l’age d’or van hemsterhuis. Zie eerdere nrs van Civis Mundi,
Plato, de Indiase filosofie (de Sat yuga) en andere religies en ook de visie van de Tijd van Verlichting van Maharishi Mahesh Yogi in Creating an Ideal Society en andere publicaties, Aurobindo, The Life Divine en The Human Cycle, War and Self-determination.
Opgedragen aan
de laatste grote Indiase wijze
van de Vedische traditie van wijzen
Hij woonde dichtbij het einde
van de wereld en van heinde
en verre kwamen mensen eer bewijzen