Civis Mundi Digitaal #58
Zonder de Koerden waren we nog niet verlost van de Islamitische Staat. In de Verenigde Staten en Europa werd de strijd tegen het islamitische terrorisme als een hoge strategische prioriteit aangemerkt. Verzekerd werd dat het hier ging om een totale oorlog tegen deze dreiging. Onze bondgenoten in deze strijd waren onze wapenbroeders. Beloofd werd dat wij hun nooit zouden vergeten. Dat was dus gisteren....Vandaag is de Islamitische Staat verslagen, in ieder geval zeer verzwakt en verjaagd uit steden als Mossoul en Rakka. Een zucht van verlichting in de Verenigde Staten en Europa: wij kunnen ons nu weer met andere zaken bezig houden.
Vandaag de dag heeft Turkije het noord-westen van Syrië bezet. Onze bondgenoot van de NAVO bestookt er de Koerden: onze trouwe bondgenoten in de strijd tegen de Islamitische Staat. In de chaos van de Syrische oorlogen hebben een kleine 3 miljoen Syrische Koerden aangevoerd door de politieke partij PYD een autonome regio gevormd langs de grens met Turkije. Die autonome regio noemen ze Rojava. De PYD staat dichtbij de PKK van de Turkse Koerden die autonomie nastreven en al veertig jaar in oorlog zijn met Ankara. De PKK wordt in de Verenigde Staten en Europa niet geheel onterecht als een terroristische organisatie beschouwd.
Het Turkse leger - lees: Erdogan - wil niet dat Rojava voor de PKK als basis in het achterland dient, alhoewel vanuit Syrië geen enkele aanval tegen Turkije is ondernomen. Het wil Rojava totaal van de kaart vegen en daar heeft het groen licht van Rusland voor gekregen die de Turkse luchtmacht rustig de Koerdische dorpen in Rojava laat bombarderen. Voor deze grond-oorlog recruteert Turkije duizenden arabische strijders uit Syrië, voor het grootste deel islamisten waaronder oud-strijders van Al Qaida en de Islamitische Staat ,verzekert ons Patrick Cockburn: één van de betere kenners van de regio. Om de Koerden te breken, is er zo een verbazingwekkend verbond van Rusland: vijand van de NAVO, van Turkije: lid van de Navo, en van een grote groep islamitische soldaten: in principe de vijand van de Russen ....
De PYD heeft autocratische trekjes, heeft zich niet willen mengen in de strijd van Damas en de Syrische rebellen, heeft het hier en daar op een akkoordje met Bachar Al-Assad gegooid. Maar het zijn wel de mannen en vrouwen van de PYD die heel noord-west Syrië bevrijd hebben van de aanwezigheid van de Islamitische Staat. Zonder deze strijders zou de steun van de Amerikaanse luchtmacht niet voldoende geweest zijn om Rakka in te nemen. Zonder deze strijders die ook in Irak waren, zouden de christelijke Yézidis op de berg Sinjar tot op de laatste persoon afgeslacht zijn. De Koerden hebben in de grondoorlog de Islamische Staat in Syrië verslagen waarbij zij honderden strijders verloren.
Laten de Verenigde Staten nu echt Turkije het oosten van Rojava waar de meeste troepen van de PYD nog gesteund door Amerikaanse soldaten, aanvallen? Het lijkt er wel op. Laten Washington en de Europese landen, ondanks ferme taal van de Franse president Macron, de Koerden echt alleen staan tegenover het Turkse leger en de islamisten? Deze laatsten willen wraak nemen, iedere Koerd - man, vrouw of kind - die in hun handen valt, is verkrachting, slavernij en dood beloofd.
In deze tijd hebben de Koerden in Irak geen goede pers. Autonoom sinds de jaren 1990 werden ze door de Amerikanen en Iraniërs gered tijdens het offensief van de Islamitische staat in Irak in 2014. In overmoed hebben ze daarna hun gebied vergroot en een referendum georganiseerd voor hun onafhankelijkheid tegen het advies van hun vrienden in. Het is op een totale mislukking uitgelopen , de Koerden in Irak hebben hun grondgebied weer verloren en Bagdad heeft hun autonomie ingeperkt. Zij blijven gevangenen van hun eigen achterhaald politiek systeem. Maar toch waren zij gedurende twee jaar de belangrijkste steun van de westerse mogendheden voor de inname van Mossoul. Tegenover de Islamitische Staat vormden ze een front van meer dan 1500 km lang , meer dan duizend peshmergas verloren er het leven. Zij ontvingen uit de regio een miljoen met name christelijke vluchtelingen.
In Irak en in Syrië stonden de Koerden vooraan in de strijd tegen de Islamitische Staat, die zonder hun steun nooit gewonnen zou zijn. In de geschiedenis zijn zij altijd het slachtoffer geweest van het cynisme van de grote mogendheden. Verspreid over Turkije, Syrië en Iran is het het grootste volk zonder eigen grondgebied , in de steek gelaten door de westerse mogendheden bij de verdeling van het in de eerste wereldoorlog uit elkaar gevallen Ottomaanse Rijk. Het lijkt er op dat zij nu weer het slachoffer van dit cynisme worden. Voor de zoveelste keer.