Polarisatie in de VS

Civis Mundi Digitaal #76

door Alexander Dake

Na de dodelijke schietpartij op de synagoge in Pittsburgh en de vermeende bombrieven verstuurd aan Democratische poltici zoals Hillary Clinton en Barak Obama van afgelopen maanden, legden vele Nederlandse media de verantwoordelijkheid hiervoor bij President Trump. Zo ook in het redactioneel commentaar van 29 oktober van Peter Giesen in de Volkskrant, waarin hij stelt dat hoewel alle partijen schuldig zijn aan het polariserende klimaat, “de Republikeinen meer dan de Democraten en Trump weer meer dan de gemiddelde Republikein”.

Hoewel de meest fervente Trump aanhanger, die zeker in de Nederlandse en West-Europese media moeilijk te vinden is, zal erkennen dat President Trump geen fluwelen spreker is en zich vaak te grof en ondoordacht uitdrukt, gaat het te ver om elk probleem volledig in de schoenen van Trump te schuiven, en zeker ook de genoemde aanslagen.

Ophitsend taalgebruik

Wat ophitsend taalgebruik betreft, laten de Democraten zich niet onbetuigd. Lid van het Huis van Afgevaardigden, Maxine Waters, riep afgelopen zomer haar aanhangers op om leden van de Trump regering lastig te vallen en te verdrijven uit supermarkten, restaurants en pompstations. Dat overkwam meerdere Trump medewerkers, waaronder de woordvoerder van het Witte Huis, Sarah Sanders, die werd gedwongen om een restaurant te verlaten. Ook Hillary Clinton valt niet te betrappen op geruststellende woorden, toen ze onlangs zei dat er geen plaats is voor beleefdheid in de Amerikaanse politiek. Voormalig minister van justitie onder Obama, Eric Holder, gooide er een schepje bovenop toen hij over de Republikeinen zei “When they go low, we kick them”, daarmee de vroegere uitspraak van Michelle Obama “When they go low, we go high” negerend.

Gewelddaden met Democratisch tintje

Ook een aantal gewelddaden hebben een Democratische tint: in de zomer van 2017 werd de Republikeinse afgevaardigde Steven Scalise bijna gedood tijdens een aanslag op een honkbalwedstrijd tussen Republikeinse en Democratische leden van het Huis van Afgevaardigden door een aanhanger van de “Democratische” senator Bernie Sanders. Een overduidelijke politieke aanslag. Verder werden een jaar geleden 58 “country and western” concertgangers gedood en vielen er meer dan 800 gewonden tijdens een slachtpartij in Las Vegas. Hoewel deze moordpartij nog steeds niet volledig is opgehelderd, is “country and western” muziek vaak synoniem voor Trump aanhangers.

Media: het volgende doelwit

Ophitsend gedrag verspreidt zich nu ook naar de media. Onlangs werd het huis van de conservatieve commentator van Fox News, Tucker Carlson belaagd door een groep Antifa aanhangers, een groep linkse anti-fascistische militanten. Carlson, die zelf niet thuis was ten tijde van de belaging zei in The Washington Post: “ Dit was geen protest. Het was een bedreiging. Ze protesteerden niet tegen iets dat ik gezegd zou hebben. Ze bedreigden mij en mijn familie en vertelden mij dat ik de buurt van de stad waar ik geboren en getogen ben moet verlaten, want anders.....”

Polariserende statistieken

Tenslotte, om een paar statistieken te geven: 36 procent van de Republikeinen ziet de Democratische partij als een bedreiging voor het welzijn van de VS, terwijl het omgekeerde geldt voor 27 procent van de Democraten. Amerika heeft de grootste inkomensongelijkheid van de ontwikkelde landen met de rijkste 1 procent die 20 procent van het Amerikaanse inkomen ontvangt, een verdubbeling sinds de jaren 80; ten slotte, volgens onderzoek van het Reuters Instituut zijn de Amerikaanse media het meest gepolariseerd van alle westerse landen: 51 procent van linkse Amerikanen vertrouwen de media, terwijl dat alleen voor 20 procent van de rechtse Amerikanen geldt. Daarnaast volgen de kijkers bepaalde programma’s op basis van hun politieke overtuiging: conservatieven kijken grotendeels naar Fox News, terwijl progressieven zich voornamelijk laten informeren door CNN, The New York Times en Buzzfeed.

In maart 2017 schreef ik een artikel in Civis Mundi, Polarisatie of Koude Burgeroorlog, waarin ik stelde dat de situatie na de de Amerikaanse presidentsverkiezingen meer leek op het begin van een “koude burgeroorlog”. Ik vroeg mij toen af hoeveel erger het kon worden. Het is nu duidelijk dat de Amerikaanse polarisatie veel wijder verspreid en fundamenteler is geworden dan toen en dat hoe kwalijk de politieke retoriek van Trump ook is, er vele anderen verantwoordelijkheid dragen voor de toenemende polarisatie en spanningen in de Amerikaanse samenleving.