Spanje, fascisme en feminisme

Civis Mundi Digitaal #76

door Jan de Boer

De rechts-extremistische, beter gezegd fascistische partij Vox opgericht door hen die terugverlangen naar het fascistische Franco-regime, haalde bij de op 2 december 2018 gehouden regionale verkiezingen 11 % van de uitgebrachte stemmen, d.w.z. 12 van de 109 zetels in het Andalusische parlement, die met de zetels van de rechtse partij PP en de centrum-rechtse partij, Ciudadanos een absolute meerderheid voor rechts in het Andalusische parlement opleveren.

De PP en de Ciudadanos die hopen eindelijk de macht van de Socialistische Partij in Andalusië over te nemen, moeten dan wel voldoen aan de eis van Vox: af zien van het punt in hun programma "het op een passende manier financieren van de strijd tegen door vrouwen ondergane gewelddadigheden". Het is goed te weten dat in Spanje gewelddadigheden tegen vrouwen nog steeds dagelijkse kost is.

De president van Vox wil geen "ideologische wetten die vrouwen niet beschermen en mannen vervolgen omdat ze man zijn". Omdat hij hier een discriminatie van mannen in ziet, wil hij dat men spreekt van "geweld binnen de familie". "Wij hebben heel wat te zeggen en dat gaan we ook doen" heeft de president van Vox, Santiago Abascal, verkondigd en eist van de partijen die Andalusië willen regeren een getekend, geschreven en gedetailleerd akkoord waarin rekening wordt gehouden met het programma van Vox. De PP die na 36 jaar onafgebroken socialistisch bewind in Andalusië voor de eerste keer aan de macht hoopt te komen, schijnt duidelijk bereid te zijn om zich met Vox die vooral zijn meest conservatieve kiezers aanspreekt, te verbinden. Zijn chef, Pablo Casado, heeft op 4 december 2018 laten weten dat hij bereid is de hulp aan slachtoffers van huiselijk geweld ook aan mannen toe te kennen. Reactie van Santiago Abascal: "Een goed begin".

De twee partijen hebben op 8 januari een eerste gezamenlijke werkdag gehouden. De PP die hoopte op 16 januari hun kandidaat Juan Manuel Moreno als president te kunnen installeren, moet geduld oefenen want de onderhandelingen kunnen verscheidene weken in beslag nemen. Voor Ciudadanos ligt het heel wat moeilijker. Deze centrum-rechtse formatie wenst in geen geval samen met Vox op de foto te komen uit angst de steun van rechts- liberale partijen te verliezen op een half jaar van de Europese parlementsverkiezingen. De algemeen secretaris van Ciudadanos, José Manuel Villegas, heeft laten weten dat hij over geen "enkele maatregel" wil onderhandelen dan die met de PP eind december overeengekomen zijn.

Het voorstel van Vox heeft tot grote protesten geleid in Spanje, waar de strijd tegen seksistisch geweld een nationale zaak is. Spanje, waar nog altijd seksistisch geweld hoogtij viert, is een pionier op het gebied van geweld tegen vrouwen. Een onder de socialistische regering van José Luis Zapatero in 2004 aangenomen wet heeft het land instituties voor hulp aan slachtoffers en gespecialiseerde rechtbanken met burgerlijke en strafrechtelijke bevoegdheden gegeven. Deze maatregelen werden in 2017 nog eens door alle partijen bekrachtigd met uitzondering van het radicaal- linkse Podemos voor wie de maatregelen niet ver genoeg gingen. "Er bestaat in de hele wereld geweld en minachting voor vrouwen en meisjes dat machisme en patriarchaat heet. Niemand kan deze realiteit ontkennen," twitterde Carmen Calvo, vice-presidente van de socialistische regering van Pedro Sanchez die bestaat uit17 ministers waarvan 11 vrouwen, en voegde daaraan toe: "Daar valt niet over te discussiëren, wij houden daaraan vast."

Vox verzet zich ook tegen wetten inzake historische gedenkwaardigheden, die volgens Vox "een ideologische visie van de historie geven" en ook inzake het homohuwelijk, het recht op abortus...

Vox eist ook het uitzetten van clandestiene migranten en een levenslang verbod om hun verblijf te regulariseren. Volgens verscheidene nationale peilingen heeft deze fascistische formatie de wind mee en kunnen we flinke resultaten verwachten bij de gemeentelijke, regionale en Europese verkiezingen op 26 mei en bij mogelijke vervroegde nationale parlementsverkiezingen in de komende herfst. In een enquête van het dagblad El Mundo werd Vox op 1 januari 2019 gecrediteerd met 12,9% van de stemgerechtigden hetgeen betekent dat Vox een beslissende stem heeft voor de formatie van een conservatieve regering. Maar een andere peiling door het Centrum van Sociologische Studies (CIS) gaf drie dagen later Vox slechts 3,7% van de stemmen, niet meer dan 2% in oktober 201 vlak voor de verkiezingen in Andalusië. Wie het weet, mag het zeggen, maar wel is duidelijk dat het ook vrouwvijandig fascisme sinds de dood van Franco nog steeds springlevend is. Bij Andalusiërs die zeggen dat ze uit protest tegen de andere door schandalen geteisterde partijen op Vox gestemd hebben kunnen zich afvragen hoe het met hun geestelijke gezondheid gesteld is.