Wil de echte Viktor Orban opstaan?

Civis Mundi Digitaal #83

door Jan de Boer

Wie is de Hongaarse eerste-minister Viktor Orban? Deze figuur van het nationalisme dat Europa in zijn greep probeert te krijgen, is een groot raadsel. Waar hij vroeger het communisme bestreed, lonkt hij nu naar Moskou. Hij loodste Hongarije de Europese Unie in, maar kruist nu de degens let Brussel. Hij verdedigde de westerse liberale waarden en is vandaag de dag de herault van een ultra-conservatief nationalisme. Was hij vroeger een overtuigd democraat, hij is nu een aanhanger van autoritaire macht. Wie is in werkelijkheid Viktor Orban? Wat wordt er bekokstoofd achter de koude blik, het gesloten gezicht, de sarcastische glimlach van de Hongaarse eerste-minister?

 Amélie Poinssot, gespecialiseerd in Europa en journalist bij Mediapart, heeft uitgevist wat er omgaat in zijn hoofd. Niet eenvoudig want Viktor Orban weigert elk gesprek, vlucht weg voor iedere journalist die hij mijdt als de pest. Amélie heeft met heel veel geduld zijn loopbaan ontleed, zijn toespraken geanalyseerd, zijn meest naaste medewerkers ondervraagd. De persoon die daaruit naar voren komt, is die van een Machiavelli. Zijn biograaf en vroegere adviseur Jozsef Debreczeni beschrijft hem als volgt: « Viktor Orban is een persoon die bijna automatisch gelooft aan de waarachtigheid van alles wat hij als politiek nuttig voor hem ervaart «. Hij boezemt de bevolking vrees in om zich daarna voor te doen als beschermer van de natie, hij fabriceert vijanden – politiek links, liberalen, journalisten migranten, Brussel, de joodse Amerikaanse miljardair George Soros… om altijd iemand te hebben die hij kan bestrijden, hij adopteert de ideologieën van nu die hem in staat stellen te winnen en zich aan de macht te handhaven.

Amélie Poinssot, auteur van ‘Dans la tête de Viktor Orban’ uitgeverij éditions Solin /Actes Sud, verdenkt hem ervan een nieuw idee in zijn hoofd te hebben: » Orban wil niet alleen een Hongaarse eerste-minister zijn, hij wil één van de leiders zijn waarmee de hele wereld rekening moet houden ». De leider van dit kleine minder dan 10 miljoen inwoners tellende land zou in de ban zijn van « een messiaans narcisme », van een messiaanse zelfbewondering… uiteraard een zeer gevaarlijke ziekte!