Gedichten over wetenschap en waarden
Civis Mundi Digitaal #84
door Piet Ransijn
Een meerdimensionaal bestaan
Als onze ramen en deuren open gaan*
naar een meerdimensionaal bestaan
waarin ieder mens een onderdeel
is van een meerdimensioneel geheel
ligt voor ons een wereld open
die wij kunnen binnenlopen
De wetenschap mag dit ontdekken
voor zij iets daarvan kan zeggen
Als wij onze bakens weten te verzetten
ons de toegang vooraf niet beletten
door een web van vooroordelen
die de toegangspoort verhelen
Door mensen met een open geest
vorderde de wetenschap het meest
Zelden ging dit zonder woordenstrijd
die uiteindelijk tot vorderingen leidt
En bekrompenheden achterlaat
waarmee niemand is gebaat
Slechts de gevestigde machten
die eigen voordeel betrachten
https://dnapodcast.com/?offset=1469741220577
Het mysterie van het leven 2019 04 24
Veel dingen in het leven
zijn onverklaarbaar gebleven
Hoe een kind geboren wordt
als een nieuwe jonge god
dat lijken wij te weten
Maar hoe zijn persoonlijkheid
in al zijn kinderlijkheid
zijn oorsprong heeft in genen
kunnen wij niet weten
Hoe hun kinderlijke kuren
uit reacties van aminozuren
in het voetlicht treden
kunnen wij niet weten
Hoe een ingewikkeld zuur* *Desoxiribonucleinezuur ofwel DNA
zich uitdrukt in een kuur
blijft voorlopig een mysterie
een ingewikkelde materie
Het verband van materie en geest
is steeds een probleem geweest
dat filosofen onoplosbaar scheen
Hoewel de geest geleidelijk verdween
en alleen de materie is overgebleven
maakt alleen materie nog geen leven
We weten hoe leven ontstond
uit een zaadje in de grond
Zaadjes worden doorgegeven
en bestendigen het leven
Zo komt ook de ene soort
mogelijk uit de andere voort
Leven blijkt uit leven te ontstaan
niet uit levenloos bestaan
Blijft het leven een mysterie?
Of zijn er soms geleerden
die levende wezens creëren
uit kiemvrije dode materie?
Het wetenschappelijke weten
is uit gissingen geweven:
hypothesen die bewezen leken
maar toch later anders bleken
Daarom heb ik eerbied voor het leven
als een ondoorgrondelijk gegeven
Op zoek naar beter weten 2019 01 04
Gelooft men eenmaal in een isme
dan valt dit moeilijk te betwisten
Een beperking van het wereldbeeld
is aan vele mensen toebedeeld
Iedereen heeft zo zijn eigen kijk
en men heeft graag gelijk
Veel van wat wij weten
bestaat uit niet bewezen
nog te toetsen hypothesen
En bij al hetgeen wij weten
zijn maar weinig zekerheden
Veel mensen zijn beroofd
van de zekerheid van een geloof
Ongeloof biedt geen zekerheden
Zo raakt je zekerheden kwijt
In een wankelmoedig weten
vinden wij geen zekerheden
maar een onbestemd en open einde
voorbij de grenzen van het zijnde
Wie aan die grens vertoeft
en niet zoveel meer hoeft
wordt dan soms gezegend
met een andersoortig weten
van voorbij dit hachelijke leven
https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chasing_the_horizon.jpg
Materie en geest 2019 05 16
Het materialisme doortrekt ons hele bestaan
Terwijl fysici niet weten wat materie is
hangen velen een simplistisch materialisme aan
die eveneens niet weten wat materie is
We hebben de ziel verloochend voor materie
en menen tot stof te zullen wederkeren
We hebben de ziel eraan gegeven
Er is geen hoop meer na dit leven
Ooit de hemel in geprezen
werd de mens een miserabel wezen
Hij verloor zijn goddelijke vonk
en de terugweg naar zijn hemels honk
Maakt een Augiasstal van zijn planeet
waarbij hij ook de weg niet weet
De doos van Pandora dreigt open te gaan
en bedreigt dan ons hele bestaan
Niets is voor ons veilig meer
Ons lot valt buiten ons beheer
We dienen bakens te verzetten
om een catastrofe te beletten
Niet steeds meer te begeren
en materie boven alles vereren
maar dienstbaar en duurzaam
pal voor principes te staan
In een met geest bezield bestaan
waarin oude goden uit de graven rijzen
men weer luistert naar de wijzen
en de mensen zich gelukkig prijzen
In de overvloed van de natuur
en een wijs beleid van lange duur
Waar de roofbouw van de aarde
vervangen wordt door waarden
Waar we weer voor goden knielen
die voor levenswaarden staan
Ons milieu niet meer vernielen
en met anderen zijn begaan
Gedragen door duurzame waarden
tot heil en zegen van de aarde
Zoals duurzaamheid en veiligheid
voor de toekomst van de mensheid
Ook op de lange termijn
als wij er niet meer zijn
Opdat wij onze kinderen
niet met onze ballast hinderen
Ook hun toekomstperspectief
is ons ouders meer dan lief
Manco’s van de wetenschap 2019 05 18
Veel kenniscentra van de mensheid
worden door onwetendheid geleid*
Verstrikt in levenloze materie
blijft men aan de periferie
Zelden lijkt men zo gereserveerd geweest
naar al hetgeen dat zweemt naar geest
Wat ontbreekt is de verlichting
en ook ontbreekt gevoel voor richting
Men speelt genadeloos voor God
en tart meedogenloos het lot
van generaties die nog komen
in een wereld met steeds minder bomen
minder dieren, minder soorten
die wij meer en meer vermoorden
Dit in weerwil van de wetenschap
die daarover niets te zeggen had
en is ingekapseld in de industrie
Vrije wetenschap werd utopie
De wetenschap verloor zijn autonomie
en dient nu vooral de economie
De slaafse wetenschapsman
kwam in de ban van publicatiedrang
Het zoeken naar geldstromen
bepaalt zijn toekomstdromen
Zelfstandig denken lijken velen verleerd
Wat een leidend brein beweert
geeft voor velen de richting aan
waarin men verder wil gaan
Wie men het meest citeert
wordt als leidend brein geëerd
Wat waar is wordt democratisch bepaald
Dissidente visies worden zo achterhaald
De feiten laat men in zijn straatje spreken
Een beetje kritiek mag niet ontbreken
zolang het paradigma geldig blijft
waarin de kritiek wordt ingelijfd
Het materalistische wereldbeeld
dat mij al jarenlang lang verveelt
blijft zo onaangetast intact
als het geloof van de wetenschap
Als kennis niet meer leidend is
en in de macht is van het geld
en zo naar hebzucht overhelt
dan gaat het langzaam mis
Als kennis niet meer op zichzelf staat
in zijn onafhankelijke waarde
maar zich steeds meer leiden laat
door de machtigen op aarde
dreigt de ondergang van de cultuur
en gevaar voor de hele natuur
Alleen als verder wordt gekeken
kunnen we grenzen doorbreken
en worden er nieuwe terreinen
verkend na jarenlang kwijnen
De vrije verantwoordelijke geest
die werkelijk iets te zeggen had
is altijd een zegen geweest
voor vorderingen in de werenschap
van grote denkers kunnen we leren
door hun geest te absorberen
Hun creativiteit en inventiviteit
heeft tot nieuwe vondsten geleid
Hun onafhankelijke vrije geest
is niet altijd in trek geweest
Ze waren vaak niet te benijden
en hebben zich moeten bevrijden
van allelei bekrompenheden
die niet alleen in het verleden
maar ook nog heden ons beperken
zoals vroeger de macht der kerken
De wetenschap werd zelf een kerk
Wie de dogma’s niet gelooft
wordt er langzaam uitgewerkt
en van zijn krediet beroofd
Het vraagt om nieuwe inspiratie
opdat de volgende generatie
zich weer meer richt
op het innerlijk licht
de bron van ons weten
die wij lijken te vergeten
* avidya (lettelijk niet weten) in de Indiase filosofie en beperkt zich tot de veranderlijke zintuiglijke verschijnselen
Op zoek naar een completer weten 2019 05 18
Ik had wel wetenschapper willen worden
Maar er waren hinderlijke horden
Ik wilde niet alleen maar wetenschap
Kon mij niet beperken tot één vak
En ik had altijd ook mijn eigen kijk
waardoor ik van de standaard afwijk
als geboren en getogen dissident
die zijn eigen ‘waarheid’ kent
in een kosmische ervaring
die in een weten overging
Alsof ik in de dingen kruip
en daar haal ik kennis uit
die berust op fascinatie
en een diepere relatie
met hetgeen ik onderzoek
Vaak een schrijver of een boek
Door er aandacht aan te geven
komt hun wereld dan tot leven
als geschreven werkelijkheid
die bij mij naar binnen glijdt
en met alles resoneert
wat ik eerder heb geleerd
In een nieuwe synthese
met wat eerder is gelezen
Zo bouw ik aan een wereldrijk
en verrijk mijn eigen kijk
In een gevoel van verbondenheid
neigt mijn leven zo naar eenheid
en kan ik zo mijn passie kwijt
Een passie voor completer weten
dat in dit leven lijkt vergeten*
*Volgens Plato bestaat onze kennis voor een groot deel uit weer herinneren wat we in vorige levens hebben geleerd
Het leven van Herman Wolf 2019 01 19 Na lezing van zijn biografie door Paul Scheffer
Alles doet mee aan de werkelijkheid
Hij heeft in zijn leven
heel veel geschreven
Kwam om het leven
en werd toen vergeten
Hij was de enige zoon
een beschouwend persoon
Hem openden zich vergezichten
die tot schrijven verplichtten
Hij zag dat alles anders kon
en dat dit in de geest begon
als waardigheid en menselijkheid
bakens werden van de nieuwe tijd
Hij was onbetwist
een echte humanist
die heel veel wist
van filosofie en literatuur
En in zijn hart heel puur
de mensheid lief had
maar de mensen niet vergat
Hij leed aan hun cultuur
En aan de kenterende tijd
De onophoudelijke strijd
van mensen met elkaar
vond hij maar naar
Het verval van de cultuur
vernietigt ons ook op den duur
Geen waarden en doelen meer
en geen gevoel voor eer
In een wereld zonder zin
gaat het om gewin
De ziel wordt verkracht
door geld en macht
********
Toch zag hij pril en zacht
een komend einde van de nacht
waarbij in stralend ochtendgloren
de nieuwe morgen wordt geboren
Een nieuwe geestgesteldheid
verschijnt nu wereldwijd
in de prille weerschijn
van een ander bewustzijn
Waarin de mensen samenvloeien
De bomen tot de hemel groeien
waarin het licht weer neerdaalt
en de hemel naar de aarde haalt
Het helse kabaal verstomt
als de ziel tot leven komt
De mens zijn ziel weer eert
De geest de passies weer regeert
en de mensheid wordt geleid
door wijsheid en gerechtigheid
in het licht der eeuwigheid