Het coronavirus bedreigt inspanningen voor het klimaat en de biodiversiteit
Civis Mundi Digitaal #95
door Jan de Boer
Het jaar 2020 zou een cruciaal jaar zijn voor het klimaat en de biodiversiteit, een cruciaal jaar voor grotere inspanningen in de strijd tegen de klimaat -verandering en de verwoesting van ecosystemen. Maar de pandemie van het Covid-19 is bezig de geschiedenis te herschrijven. De betreffende dossiers zijn naar het tweede plan verschoven en de gezondheidscrisis dreigt het engagement voor het milieu voor de lange termijn te ondermijnen. Zeker als de staten na deze pandemie niet profiteren van een niet eenvoudige economische opleving om de transitie naar minder uitstoot van broeikasgassen te versnellen en de bescherming van de natuur te financieren. Ik betwijfel de politieke wil en ook de bereidheid van grote delen van de volkeren wat dit betreft.
Verschillende belangrijke evenementen zouden in 2020 plaatsvinden. Op maandag 23 maart is de 15de Conferentie, de COP15, van de Conventie van de Verenigde Naties voor de biodiversiteit, die eind oktober in Kuming in China gehouden zou worden, verschoven naar 2021. Deze uiterst belangrijke bijeenkomst zou uit moeten monden in de aanvaarding van een mondiale routebeschrijving om het geheel van de ecosystemen te redden.
In het Britse Glasgow moet in november de 26ste mondiale conferentie van de Verenigde Naties over het klimaat gehouden worden. Een conferentie die beschouwd wordt als het moment van de waarheid inzake het klimaatakkoord van Parijs (2015). De staten moeten daar komen met nieuwe veel ambitieuzere plannen. Er wordt al gesproken van uitstel van deze conferentie zonder daarbij een nieuwe datum te noemen.
De kader-conferentie van de Verenigde Naties betreffende de klimatologische veranderingen die reeds al haar fysieke bijeenkomsten gedurende twee maanden had geannuleerd, zal dezer dagen zeker besluiten de intermediaire klimaatonderhandelingen in juni in het Duitse Bonn ook te annuleren.
Het uitvoerend orgaan van de Internationale Unie voor het behoud van de natuur, waarvan het mondiale congres zich eveneens in juni plaats zou moeten hebben, heeft ook gevraagd dit in Frankrijk te houden congres uit te mogen stellen gezien de verwachte delegaties met in totaal 100.000 personen uit de hele wereld. Deze vraag zal zeker met «ja» beantwoord worden. De conferentie van de Verenigde Naties over de oceanen die in juni in Lissabon gehouden zou worden, is ook uitgesteld.
Voor al deze bijeenkomsten zijn geen nieuwe data vastgesteld, onmogelijk door het coronavirus. De voorzitter van de groep van 54 Afrikaanse landen, de Gabonees Tanguy Gahouma Bekale, heeft gemeld dat deze landen ook aan eventuele virtuele bijeenkomsten niet deel kunnen nemen gezien onvoldoende en gebrekkige informatica-structuren. Hij heeft gevraagd alle belangrijke bijeenkomsten uit te stellen tot het moment dat de pandemie volledig overwonnen is. En dat kan zacht gezegd nog wel even duren.
Behalve de technische en kalender-problemen, kan de sanitaire crises ook de toch al niet zo grote wil van de landen om hun ambities voor het milieu veel hoger te stellen, nog verder doen dalen. De eerste tekenen in Europa zijn er al: Tsjechië heeft gevraagd het Europese Green Deal te verlaten om zich beter op het coronavirus te concentreren, Polen wil de Europese CO2-markt opschorten om de landen beter in staat te stellen hun bedrijfsleven en hun inwoners financieel te steunen.
Net als anderen vraagt de coprésident van de COP15 zich af « in welke mate de genomen en aangekondigde maatregelen om de economieën weer op poten te krijgen zich kunnen conformeren aan de inspanningen voor de biodiversiteit. En hoe het grote publiek over de biodiversiteit toe te spreken terwijl de volkeren in beslag genomen worden door logistieke vragen en het dagelijkse leven? »
Nee, uitstel hoeft in principe nog geen afstel te betekenen, maar gezien de enorme problemen nu en na de pandemie om de landen de gelegenheid te geven om zich voor zover en zoveel mogelijk te herstellen, zie ik de toekomst van de strijd tegen de klimaatopwarming en voor het behoud van de biodiversiteit zeer somber in zoals ik ook al in mijn vorig artikeltje « Welke les trekken wij uit Covid-19? » liet doorschemeren. Worden we daarna eindelijk wakker, dan kon het wel eens (op termijn) voor heel veel aardbewoners te laat zijn.