Het karma van Amerika (gedicht)
Civis Mundi Digitaal #97
door Piet Ransijn
In zo’n stad gaat verspreiding snel
Het karma van Amerika 2020 04 15 Na lezen van interview met econoom en Nobelprijswinnaar Angus Deaton
Karma betekent handelen en is te beschouwen als een lot waar jezelf iets aan kunt doen
Amerika werd wereldmacht
met ongekende militaire kracht
en ging op wereldschaal
met winsten aan de haal
Geen land kent zoveel miljardairs
Het heeft voor velen iets unfairs
Anderen zijn er in hun eerste noden
vaak een speelbal van de goden
Bezitters van het kapitaal
gaan met winsten aan de haal
Er heerst een vorm van geloof
in een soort van legitieme roof* *Zie Thorstein Veblen: de ‘predatory society’, de roofsamenleving
Ook met illegale middelen wordt succes nagestreefd
Waarbij de machtigen de wetten
naar hun wensen kunnen zettten
Het lijkt een slavenmaatschappij* *Van loonslaven die zo weer kunnen worden ontslagen
Iedereen is in principe vogelvrij
Velen worden neergeschoten
Dit geweld eist vele doden
In grote steden is het droef gesteld
met gewapend crimineel geweld
Elke burger kan er wapens kopen
en daarmee een ander doden
Het land is met geweld veroverd
op de vroegere bewoners
Met het karma van het land
is iets droevigs aan de hand
Het grote ideaal van vrijheid
heeft geleid tot grote strijd
En het gelijkheidsideaal* *’Shaped in each others likeness’, De Tocqueville, Democracy in America
blijkt op grote schaal
een verstoorde wensdroom* *De ‘American dream’: iedereen kan het maken
volgens menig econoom
Slechts weinigen zijn rijk en vrij
in een slavenmaatschappij
In een zwaar geteisterd land
loopt het ernstig uit de hand
Vandaar mijn bede aan de goden
voor verlichting van de noden
Hopelijk bevrijdt de creativiteit* *Volgens het principe ‘God helps those who help themselves’
dit grote land van narigheid
Toont nu andermaal het land
dat het tegen crisis is bestand?
Grote nationale strijdbaarheid
bleek vaak eerder wereldwijd
Zal het land zich gaan hervormen
volgens menselijke normen?
Zullen dan de vele rijken
mededogen laten blijken?* *Zo was de New Deal indertijd ook in het belang van de rijken
Als het land wordt neergeveld
verliezen zij hun macht en geld
Want ook zonder solidariteit
raken zij veel rijkdom kwijt
Hun winstgevende bedrijven
zullen dan verliezen lijden
Een kans voor transformatie
dient zich aan voor elke natie
Men kan van een crisis leren
elkaar meer te respecteren
Empathie en solidariteit
blijken nationaal en wereldwijd
Na een fase van verblinding
overrompeld door problemen
geeft een crisis meer verbinding
Als bedreigingen een wending nemen
Laten wij nu kansen grijpen
om ons van problemen te bevrijden
die ons langer parten spelen
en de kansen eerlijk delen
We weten allemaal allang
dat ons leven beter kan
De kans om beter te gaan leven
kunnen we nu aandacht geven
Ieder kan zijn aandeel dragen
en dit niet slechts anderen vragen
Er is een collectieve inzet nodig
en geen mens is overbodig
Als een volk zich eensgezind
met elkaar in nood verbindt
komen onvermoede krachten vrij
voor een wenselijke maatschappij