Is er meer aan de hand dan op het eerste gezicht lijkt?

Civis Mundi Digitaal #118

door Piet Ransijn

“Waarheid, waar ben je?

Ik zoek in de politiek, maar zie mezelf niet

Ik zoek in de media, maar hoor mezelf niet

Ik zoek in de massa, maar voel mezelf niet

De ogen van je ziel openen zich, nu zie je mij

De stemmen in je hoofd verstillen, nu hoor je mij

De stenen rondom je hart breken af, nu voel je mij” (p40)

Het boek is te zien als een zoeken naar waarheid, naar verbinding en een nieuwe bevlogenheid.

Inleiding: een kritische, spirituele en populaire, persoonlijke benadering

Door een toeval werd ik attent gemaakt op een lezing van Angelo Meijers. Nooit eerder van gehoord. Twee podcasts bekeken op internet en toch maar naar de lezing gegaan, twee straten verder in een school. En zijn boek aangevraagd ter recensie. Achteraf bleek deze lezing illegaal te zijn. Druk bezocht door plaatselijke niet-gevaccineerden. Het is niet helemaal mijn referentiegroep, met alle sympathie voor een kritische stellingname. Er werden geen mondkapjes gedragen en er werd ook afgeweken van de anderhalve meter, waar ik even aan moest wennen. Die maatregelen zijn er m.i. niet voor niets. Enerzijds was het bevrijdend, anderzijds had ik geen zin om covid te krijgen.

Hoe groot is de kans dat dergelijke lezingen ‘superspread events’ zijn? Het zal misschien wel meevallen, maar risicoloos lijken ze niet. Er zou ook hier meer gedaan kunnen worden om verspreiding van het virus te voorkomen, door bijv. een veilige afstand in acht te nemen. Temeer daar Meijers schrijft, dat het belangrijk is om met name oudere mensen te beschermen, die ook bij zijn lezingen aanwezig zijn. Ook zonder in totalitaire maatregelen te vervallen, kan een zekere voorzorg, voorzichtigheid en veilige distantie in acht worden genomen. Meijers sprak zich niet tegen vaccinatie uit, integendeel. Hij respecteert de eigen keuze.

Zijn thema is vrijheid en verbinding, geen polarisatie. Hij leeft van lezingen, maar had eerst een bedrijf. Hij heeft een “identiteitscrisis” met suïcidale neigingen overleefd, mede dankzij self-help-boeken van Louise Hay, Wayne Dyer, Deepak Chopra, Eckhart Tolle en vele anderen. Tegenwoordig “zitten we collectief in een identiteitscrisis en staan aan de vooravond van een spirituele doorbraak” (p9,10). Met zijn gezin is hij in 2012 geëmigreerd naar Canada en vertelde over de coronamaatregelen aldaar, die een stuk drastischer zijn dan hier. Te vergelijken met Oostenrijk en Australië. Hij woont daar “’ergens boven op een berg, tussen de vogels en de wind. En zij vertellen mij alles” (p73). Dus toch iets van bronvermelding, waar het boek niet in uitmunt.

Hij spreekt en schrijft vanuit zijn hart. Dat betekent niet dat hij zijn verstand niet gebruikt. Maar verklaart wel waarom hij geen voetnoten en verwijzingen plaatst, hoewel hij te kennen gaf intensief onderzoek te hebben gedaan naar corona-achtergronden, nadat hij het gevoel had dat er iets niet klopte. Dat gevoel hebben meer mensen. Vandaar dat zijn lezingen een breed publiek trekken. Hij zegt zinnige dingen en schrijft daar ook over. Zijn boek is opgebouwd uit korte kritische, soms inspirerende en bemoedigende stukjes, afgewisseld met gedichten, die soms overlappen in herhaling treden en weinig systematiek tonen. Wat heeft hij te zeggen?

Zijn benadering is kritisch en spiritueel, populair en persoonlijk. De combinatie van de eerste twee spreekt mij wel aan. Hij heeft het over “thuiskomen in onszelf. Om de bron van liefde te laten ontwaken” (p11). Daar is niets tegen. Integendeel. In ons is een dimensie, een domein dat vrij is. Het gaat erom daar weer toegang toe te krijgen. Het is een gebied van stilte, zoals hij schrijft in het gedicht Ik ben de stilte (p238):

“Ongeacht de oorlogen in je hoofd

Ongeacht de stormen in je leven

Ongeacht de wolken in je hart

Ik ben verheven boven dat

Ik ben de stilte

[…]

Ik ga voorbij de vorm

toch komt al het leven uit mij voort

Ik ga voorbij de ruimte

toch vindt elk hart een huis in mij

“Het is wanneer ons hart wordt geraakt dat dingen echt beginnen te veranderen,” schrijft Meijers (p259). Het volgende citaat zal hem daarom wel aanspreken: ”Er is slechts één manier voor de mensheid om zich te beveiligen en dat is het hart van alle mensen te veranderen… Zolang er geen verandering van hart is, is de mensheid in groot gevaar.” Dit las ik toevallig net in de Nieuwsbrief van december 2021 van een spiritueel centrum te Loenen van leerlingen van Babaji (de leraar van o.m. wijlen Otto Duintjer, ooit mijn filosofiehoogleraar, zie CM 105 en 106).

Nogal suggestief zijn de science-fictionachtige verhaaltjes over een mogelijke dystopische toekomst en een volledig gecontroleerde samenleving met slaafse gehoorzaamheid, digitale codes en social credit scores en alomtegenwoordige propaganda à la Orwells 1984 en Huxleys Brave New World, ”Is dit de wereld die we willen?” (p80-85). Zijn gedichten vind ik vaak weinig dichterlijk, maar wel inspirerend, en bevatten gemeenplaatsen zoals “liefde verdubbelt het geluk. Liefde halveert het verdriet” enz. Maar toch behartenswaardig als ander perspectief (p39):

“Het licht van de eeuwigheid

Het donker van het moment

Jouw lampje brandt nog steeds” 

Meijers met zijn gezin waarover hij ook een en ander schrijft. https://www.pinterest.ca/angelomeijers/ 

Vrijheidsbeperkende maatregelen op wankele basis

Meijers maakt zich zorgen om vrijheid beperkende coronamaatregelen, die geen wetenschappelijke basis hebben en om de invloed van de farmaceutische industrie, die winsten maakt van 1 op 20. “Dus je stopt er 1 miljard in en krijgt er 20 miljard voor terug.” Mogelijk is dat bij de coronavaccins nog meer. Zeker wanneer de vaccinaties steeds herhaald gaan worden met nieuwe vaccins. Zoals bij de griepprik, maar dan nog vaker.

De focus op covid-doden en op angst bevalt hem ook niet. Het gaat gepaard met weinig aandacht voor het effect daarvan op de gezondheid en voor gezondheidsbevordering. Angst verzwakt het immuunsysteem. Daar wil men toch niet heen, in plaats van naar het omgekeerde? Hij pleit voor “onderzoek, begrip en openheid voor nieuwe wetenschappelijke inzichten en studies, dat is de weg. Elkaar als vrienden zien... niet als potentiële bedreiging.”

Luister niet alleen naar virologen. “Luister naar psychologen, ethische wetenschappers, mensen die weten dat gezondheid meer is dan alleen je lichaam intact houden. We hebben ook een mentale, emotionele en spirituele gezondheid” (p16). De gezondheid staat in de coronacrisis behoorlijk onder druk. Veel maatregelen zijn niet goed voor gezondheid en welzijn en leiden tot ontmenselijking van de samenleving. Gaan we China achterna, waar een track and control netwerk is uitgerold en een social credit score is ingevoerd? Meijers vraagt zich af of “men het China-model probeert uit te rollen over de westerse wereld” (p250). Het zal nog wel heel wat voeten in de aarde hebben voor het zover kan komen, maar het begin is er.

Het virus is niet zo dodelijk als aanvankelijk gedacht. Het treft vooral mensen met een zwak immuunsysteem. Maatregelen dienen niet alleen voor covid-bestrijding, maar ook om ons denken en gedrag te monitoren en te controleren, meent Meijers. Hij verwijst naar 1984 van George Orwell (zie CM 103 en 104): “Big Brother is watching you” (p19). Het covid-paspoort is een voorproefje. De coronacrisis bevoordeelt verder grote bedrijven en multinationals die relatief sterker uit de crisis komen dan het midden- en kleinbedrijf, dat “totaal wordt uitgehold”. Daardoor neemt de ongelijkheid en kapitaalconcentratie toe.

Meijers stelt voor onze vrijheid weer terug te nemen en te claimen. Hij wijst op inconsistenties en tegenstrijdigheden in de voorlichting en de maatregelen. Prognoses zaten er vaak naast en waren vaak overdreven ‘worst case scenario’s’ zoals recentelijk de dreiging van code zwart. Mondkapjes zouden eerst geen zin hebben, maar later verplicht worden gesteld. Het is “superongezond om geen frisse lucht te krijgen... waarom zeggen ze dat niet”.

“Het Amerikaanse CDC (bij ons RIVM) heeft middels studies al eerder aangegeven dat besmetting middels oppervlakten en objecten in het geheel niet of hooguit zeer sporadisch voorkomt… Dus het [virus] kan je op deze manier niet besmetten. Hetzelfde geldt als je langs iemand loopt op straat of in een winkel. De virale dosis is niet genoeg om door te dringen in ons systeem. Ook dit zeggen ontelbare specialisten (velen van hen zijn trouwens monddood gemaakt door de Big Tech reuzen)” (p64). Meijers ziet meer in goede ventilatie dan in handen wassen, mondkapjes en anderhalve meter. En vooral “pas op de plaats maken” bij symptomen.

Hij meent dat er mensen zijn gestorven door de maatregelen die zijn getroffen. Deskundigen noemen in eerdere artikelen bijv. uitstel van operaties en suïcide als doodsoorzaken. “De kans dat je sterft aan een ernstige psychiatrische diagnose is veel groter dan het risico dat je aan covid overlijdt,” schrijft bijv. huisarts Saskia Bentham in De Volkskrant van 22 dec. Veel meer ziekten zijn ernstiger dan COVID-19 en hebben een hogere overlijdenskans. Eerder is ook geschreven over maatschappelijke schade. Mede gezien de enorme schadelijke psychische en maatschappelijke bijwerkingen van de maatregelen “staat het volk in zijn recht om harde bewijzen te eisen. Om ons te tonen dat de maatregelen in verhouding zijn tot de potentiële dreiging” (p77).

Verspreiding gebeurt niet alleen door direct contact, maar vooral door aerosolen, die zich door de lucht verplaatsen. Dit zou de anderhalve meter ontkrachten. Dat is m.i. niet juist. De dichtheid van aerosolen lijkt me binnen anderhalve meter groter dan daarbuiten, dus de besmettingskans hoger. Het lijkt me ook zinnig niet in iemands adem te gaan staan. Wat betreft het mondkapje, dat Meijers niet ziet zitten, geldt dat het virus gemakkelijk door de mazen heen kan gaan. Maar het kapje houdt wellicht lucht en aerosolen tegen waarin het virus zich ophoudt. 

Verder bleek de aanvankelijk veronachtzaamde ventilatie van groot belang. “Het virus maakt de grootste kans in besloten ruimtes, met veel mensen bij elkaar en slechte ventilatie. De drie C’s… ‘Closed spaces, Crowded places, Close contact’ (p78). “Het grootste risico van blootstelling is als je dichtbij iemand staat,” aldus Jonathan Reid, onderzoeker van het Aerosolen-Onderzoeksinstituut te Bristol. (‘Onderzoek: coronavirus zweeft toch minder ver dan gedacht’. Maar ook “vlak bij de mond van coronapatiënten... gaat het heel moeizaam infectieus virus te oogsten.” Volkskrant 13 jan. Dit laatste relativeert het effect van mondkapjes).

Uit recent onderzoek van de WHO in Science zou blijken dat stoffen mondkapjes geen effect hebben en de lichtblauwe wegwerp ‘medische mondmaskers’ slechts 11% minder besmettingen. Ook (minstens) een meter afstand zou helpen. (‘Waarom is mijn stoffen mondkapje ineens niet meer goed genoeg’. Maarten Keulemans, Volkskrant 26 jan.: “Ze hebben ons twee jaar lang onpreciese nullen laten dragen”). Als we de nadelen daarbij optellen of aftrekken, blijft er een negatief saldo over.

Over de coronapas is Meijers evenals veel anderen wellicht het minst te spreken. Het is een maatregel die polariseert en maatschappelijke tegenstellingen creëert. Afgezien daarvan is het effect dubieus, aangezien gevaccineerden met corona een geldig pas hebben, en dat zijn er steeds meer nu de omikron variant snel om zich heen grijpt. “Het onderzoek van TU Delft en UMC Utrecht… wijst uit dat een coronatoegangsbewijs amper effect zou hebben op het aantal besmettingen” (Volkskrant 27 jan. “Minister Kuipers overdrijft huidig nut van inzetten toegabngsbewijs’). Andere deskundigen beamen dit, maar volgens Kuipers zou met de pas de demping van het aantal besmettingen tot 15% kunnen oplopen. In het gunstigste geval, maar dat zei hij er niet bij. Het roept de vraag op waarom het kabinet aan dit machtsmiddel vast blijft houden, ook al wijst onderzoek uit dat het geen effect heeft.

Er wordt gezegd: we volgen de wetenschap. Maar dat blijkt lang niet altijd het geval. Het gros van de maatregelen heeft een omstreden wetenschappelijke basis en brengt de wetenschap vaak in diskrediet bij mensen die een beetje kritisch kunnen denken. Het ziet ernaar uit dat het nationale varianten zijn van mondiale politieke beslissingen, die van bovenaf worden ingebracht en vaak door kritische wetenschappers worden ontkracht, hoewel ze wetenschappelijk gelegitimeerd en gerationaliseerd worden op vaak wankele basis, worst case scenario’s en verkeerde inschattingen, met hier slechts enkele voorbeelden.

Meijers wijst op landen die geen lockdown hebben gehad, zoals Zweden en Japan. Zweden zou niet vergelijkbaar zijn omdat het dunbevolkt is. Maar dat geldt niet voor Japan. De covidcijfers zijn in Zweden vergelijkbaar, in Japan veel lager (0.0008% covid-doden per juli 2020, p79). In een eerder artikel heeft medisch medewerker Maarten Rutgers het dubieuze karakter van de onderbouwing van de (resultaten) van de lockdown laten zien met veel voetnoten en verwijzingen (CM 107, Corona - bevindingen en afwegingen: werken de maatregelen?). De proportionaliteit van de maatregelen was onderwerp van menig artikel. Maar gaat het niet te ver om te schrijven: “Niet het virus maar... maatregelen hebben gezorgd voor de meeste ellende”? (p36).

Meijers schrijft ook verhaaltjes en dialogen waarin Mark Rutte en Hugo de Jonge figureren. Ze zijn simplistisch en grappig bedoeld, maar op de persoon gespeeld en aan mij niet besteed. Het is geen verbindende vorm van communicatie en komt niet overeen met wat hij in gedichten schrijft, bijv.:

“Ik ben niet bang voor een virus / Ik ben niet bang voor een overheid / Ik ben niet bang voor een medemens...

Ik vertrouw op mezelf / Ik vertrouw op de ander / Ik vertrouw op het leven” (p94). 

Meijers is veelvuldig in het alternatieve nieuws geweest. https://hetanderenieuws.nl/niets-is-wat-het-lijkt-peter-toonen-en-angelo-meijer/

Vaccinatie

Er wordt ingezet op vaccinatie. Andere mogelijke oplossingen lijken er niet te zijn. “We houden het probleem intact... door in te spelen op de angst... We onderdrukken elke mogelijke oplossing zoals een medicijn of technieken om ons immuunsysteem te verbeteren... We hebben Big Pharma niet nodig om gezond te zijn” (p48). “Velen...zitten wellicht nog in de fase... van een blind vertrouwen in de regering... [Maar] we zullen ons bewustzijn moeten verheffen tot een niveau dat ver uitstijgt boven degenen die ons willen monitoren, controleren en domineren” (p51). We zijn echter vrij om kritisch te denken en te onderzoeken.

Meijers vergelijkt wat er nu aan de hand is met religies van vroeger, die een combinatie van angst en schuld “hebben gebruikt om mensen brave volgers te maken, door ze de stuipen op het lijf te jagen” (p55). Ook de censuur toont overeenkomsten. Het geloof in tekortschietende maatregelen wordt versterkt door critici te verketteren tot wappies en complotdenkers en hen monddood te maken. Maar dat is tegenwoordig niet zo gemakkelijk meer ondanks en dankzij de technische middelen.

“Mensen, wetenschappers, journalisten die een ander geluid laten horen, worden weggehoond, geboycot en in sommige gevallen ordinair weggezet. Bijv. de Canadese docent ethiek Julie Ponesse, die op ethische gronden kritiek leverde op het gedwongen vaccinatiebeleid, werd op staande voet ontslagen. Ze licht haar gezichtspunt toe in haar boek My Choice: The Ethical Case Against Covid-19 Vaccine Mandates (dec. 2021) en diverse presentaties: https://twitter.com/WarriorPoet_72/status/1439974021806841859; https://www.youtube.com/watch?v=8uVHeZg9oz0; https://www.frontnieuws.com/canadese-arts-neemt-ontslag-wegens-gedwongen-vaccinaties-zegt-dat-80-van-de-spoedeisende-hulp-patienten-met-mysterieuze-problemen-beide-prikken-hadden-gehad/

Volgens Meijers is er “slechts één doel, wereldwijde vaccinatie! Daarom is elk mogelijk geneesmiddel… met harde hand van tafel geveegd. Daarom wordt het blijkbaar ook niet toegestaan om autopsies te verrichten. Men zou er immers achter kunnen komen dat deze mensen niet zijn doodgegaan aan het virus… Meer en meer komt naar buiten dat de data niet helemaal betrouwbaar zijn en de ‘cases’ en ‘doden’ wel erg ruimhartig worden gedefinieerd… omdat men niet precies weet wat het is Oké begrijpelijk”  (p66,87).

We hebben gezien dat het virus ‘s zomers veel minder problemen geeft en in het griepseizoen toeslaat, net als de griep, waarvan het de plaats ingenomen lijkt te hebben. “Als het slechts een griepgolf zou zijn, dan wordt het lastig te blijven verkondigen dat vaccinatie de enige oplossing is” (p66). Als het bijdraagt tot een oplossing, dan “heeft iedereen het recht om keuzes over zijn eigen leven te maken… We accepteren niet dat we verplicht worden om een wellicht levensgevaarlijk vaccin in ons lichaam te laten injecteren” (p68). Tot dusver lijken de effectiviteit en de gevaren echter mee te vallen. Althans dat wil men ons doen geloven. Het lijkt dan ook onnodig angst voor het vaccin aan te moedigen.

Meijers pleit voor geweldloze actie, liefdevol “maar wel daadkrachtig” (p69). Het is zaak de grenzen van het toelaatbare (wat betreft overheidsingrijpen) duidelijk aan te geven. “De liefde is het onzichtbare netwerk dat alles en iedereen verbindt, voedt en verruimt” (p73). En daar moeten we het vooral van hebben. Maar ook van ons gezond verstand. Het is niet moeilijk om te zien dat de verhalen en de maatregelen niet kloppen en ook niet adequaat werken. De lentezon werkt wellicht sterker. 

 

https://quoiure.nl/?page_id=785. Het plaatje... en nu dan?  

Het grotere plaatje

“Ik zie bepaalde patronen… Men houdt grip op het volk… Men censureert alle media… Men straft mensen en zet ze uit hun functie als ze het officiële geluid niet ondersteunen. Kortom men creëert een samenleving waarin slechts één geluid mag worden gecommuniceerd… De mens wordt letterlijk de mond gesnoerd… Ziedaar de symboliek van het mondkapje… Door de sterk muterende eigenschap van het virus zal iedereen vrij frequent moeten worden ingeënt… Men heeft bij deze een onwaarschijnlijk rendabel businessmodel opgebouwd” (p86-88).

Het virus “heeft men bestempeld als supergevaarlijk… De vooraf ingecalculeerde reactie... is ‘help, help!’ Daarna komt de heilige graal naar buiten… Je moet het vaccin gewoon nemen… Men maakt het gewoon onmogelijk voor hen die het niet nemen… Oké… dan ben je in ieder geval volledig beschermd. Uh, niet echt… Dat kan elke onafhankelijke deskundige je uitleggen” (p88-89).

Daarna volgt de vraag wat er in het vaccin zit. Kan het DNA erdoor worden gemanipuleerd? Kunnen er nano-chips mee worden ingebracht? “Wordt dit vaccin een toegangspoort tot ieders lichaam om een minuscuul klein stukje nanotechnologie te kunnen activeren?” (p141). Wat zijn daarvan de consequenties? Brengt dat een “soort 1984 wereldorde” dichterbij? “Een wereld waarin de ziel niet langer wordt geëerd, maar door technologie en medicijnen is verteerd” (p90). Meijers geeft geen duidelijke antwoorden maar suggestieve beelden. Hij noemt ook het transhumanisme, waarbij kunstmatige intelligentie in mensen wordt geïmplanteerd. Mogelijkheid en werkelijkheid lopen bij hem in elkaar over. Hij schrijft dan ook dat “het beter is om je mentaal voor te bereiden op iets dat zou kunnen gebeuren, dan dat je uitsluitend vaart op blind vertrouwen” (p141).

Er zijn inderdaad allerlei ongewenste mogelijkheden bij kunstmatige intelligentie en genetische manipulatie (zie CM 112 en 113). Maar dat lijkt iets anders dan bij vaccinatie het geval kan zijn. Meijers wijst er echter op dat dergelijke technologie in de nabije toekomst gecombineerd wordt. Conditionering op vaccinatie zou een voorbereiding kunnen zijn om wereldomvattende plannen verder uit te kunnen rollen. Het plaatje is niet duidelijk. Plannen voor een technocratische wereldregering bestaan al sinds de jaren 1930. Er lijkt wel een toenemende totalitaire tendens sinds corona (zie bijlage).

“En wat nu als / we het tij nog kunnen

Weer naar elkaar / gaan luisteren

We ons met elkaar / gaan verenigen

We inzien dat / we allemaal gelukkig willen zijn

We stoppen met / het langer volgen van onze leiders

We massaal gaan / opstaan en ‘genoeg is genoeg’ zeggen” (p104)

stockphoto.com/nl/vector/marionet-in-handen-van-massa-media-regering-ligt-misleiding-massamedia-tv-wapens-gm950149356-259345138 

‘Infodemie’ van de media

Meijers noemt de pandemie ook een “infodemie”, die samengaat met totalitarisme wordt gevormd door verontrustende berichten in de media met “eenzijdige en soms zelfs onware berichtgeving… Angst is een slechte raadgever… Het ergste virus is niet een biologisch fenomeen, doch wordt gevormd door de media en de mensen (het grote geld) daarachter” (p101). De media zouden ook kunnen meewerken aan een betere wereld, waartoe hij hen uitnodigt, in plaats van problemen op te blazen en angst te zaaien.

“Als men het denken en gedrag van mensen wil beïnvloeden, dan is het van het grootste belang dat men de informatiestroom beheerst. Ziedaar wat er gebeurt. Onze media hebben allang ruiterlijk toegegeven dat zij slechts één informatiestroom willen laten horen. Die van onze autoriteiten… Alles wat niet in lijn is met de boodschap van de WHO wordt categorisch genegeerd” (p145). Die boodschap komt erop neer dat er maar één uitweg is: “het financieren van een miljarden dollar industrie, en ons dwingen ons lichaam bloot te stellen aan een wellicht niet geheel veilig vaccin. En dat terwijl we al lang weten dat er slechts een heel klein percentage doodgaat door het virus” (p146).

“Ik ben a priori niet tegen vaccins. Mijn kinderen zijn ook ingeënt… Als ze veilig blijken te zijn... zie ik niet in waarom ze per definitieve vermeden zouden moeten worden” (p174). Zijn bezwaren gelden de nieuwe vaccin-technologie, waarvan lang nog niet alles bekend is en het verplichtende dwingende karakter van de vaccinatie, die vrijheid en zelfbeschikking onder druk zet. Ook ontwikkelingen op het gebied van informatie-technologie en genetische manipulatie manen tot voorzichtigheid.

Slechts een minderheid denkt volgens Meijers kritisch en onbevooroordeeld (p112). De meeste mensen verwerpen vreemde ideeën en stellen geen vragen. Nemen grif de informatie aan die door een campagne van overheid en media worden gepropageerd. Het is zaak stevig in je schoenen te staan om daarin niet mee te gaan, maar in dialoog en discussie te gaan, zonder een mening op te dringen. Want er zijn veel onzekerheden. Ook veel wetenschappers weten het niet precies, ook al doen sommigen alsof ze het wel weten. Het onderzoek loopt nog en de situatie verandert voortdurend, met andere mutaties met andere symptomen en besmettingstempo’s. Prognoses worden voortdurend bijgesteld, evenals het effect van maatregelen inclusief vaccinatie, waarvan het effect op termijn vermindert en niet bij alle varianten even effectief is.

“Alleen als waarheid zwijgt / kan leugen regeren

Alleen als licht dooft / kan duisternis bestaand

Alleen als liefde verdort / kan angst zaaien

Nu gaat de waarheid spreken / het licht schijnen / en de liefde ontluiken” (p26).

https://zentire.nl/evenementen/lezing-angelo-meijers-is-het-licht-sterker-dan-het-onlicht/ 

Licht brengen

Het is onze taak licht te brengen in de heersende duisternis. “Als je echt verbonden bent met je eigen licht, je eigen ‘zijn’, dan ben je helemaal niet bang om de deur te openen en naar binnen te gaan [in een donkere kamer]” (p103). Als we dat samen doen in grote aantallen, dan zal de wereld lichter worden. We zijn niet machteloos. “Een leider kan slechts leiden als we… volgen. Een systeem kan slechts functioneren als we allemaal meedoen. Een maatregel kan slechts werken als we allemaal gehoorzamen” (p132).

“Het volk is altijd nog de baas… We kunnen simpelweg ophouden mee te lopen op een weg die wij niet willen… Zonder geweld, met vrede in ons hart, maar daadkrachtig en moedig… Laten we niet te snel oordelen, en vooral niet veroordelen. Het is beter om alert te zijn, te zien wat er gebeurt, en dan op te komen voor onze grondrechten. Onze vrijheid te mogen denken, zeggen, voelen, bewegen, en handelen… Samen kunnen we alles” (p105,106).

In de volgende paragraaf is de taal krijgshaftiger: “Fight the System, crush the parent, and kill the authority” (p109). Alsof de jaren ‘60 herleven. Het is een associatie op de slogans “crush the curve” en “kill the curve” van stijgende besmettingen. Meijers beschouwt dit laatste als een onhaalbaar doel, waarvoor onwerkbare maatregelen worden opgelegd. Hij stelt een ander FCK-model voor: “Freedom. Connection. Kindness”, waarbij meer verantwoordelijkheid bij het individu wordt gelegd binnen samen afgesproken kaders. Dat lijkt inderdaad een betere optie dan totalitaire controle en polarisatie.

“De weg naar de vrijheid loopt via innerlijke vrijheid… Van binnen zijn we al vrij. Daar, in die heilige plek in je hart, daar komt geen BOA binnen… als het voor jou niet zo gemakkelijk is om met je aandacht naar binnen te keren, ga dan naar buiten de natuur in. Ook buiten, in de natuur, kun je jezelf weer vinden ” (p119, 147-48). We kunnen elkaar steunen. Bijv. door je eigen licht te laten schijnen. Dat kan anderen helpen zich met hun innerlijke licht te verbinden. Een vrij en helder bewustzijn stelt ons in staat helder en meer zelfstandig te denken, hetgeen een voorwaarde is voor vrijheid. Geconditioneerd en onzelfstandig denken geeft geen vrijheid, maar gebondenheid en conformisme.

“Net als dat de duisternis ophoudt te bestaan zodra het licht zijn gezicht laat zien… houdt de leugen op te bestaan zodra de waarheid ten tonele verschijnt” (p142). Als we niet meer vatbaar zijn voor “de informatie-invasie van de media”, maar ons eigen licht laten schijnen en informatie toetsen met ons zelfstandig denken gezonde verstand, komen we al een heel eind. “Het is tijd dat we ons leven weer in eigen handen pakken. Daar waar het ook thuis hoort… Ons laten leiden door de geest van liefde, van waarheid, van verbinding. We kunnen ons verenigen met mensen die dezelfde idealen hebben... dezelfde kernwaarden… Geen compromissen sluiten als het gaat om onze vrijheid, onze menselijkheid, onze verbinding met elkaar… Gebruikmakend van ons verstand, verbonden in ons hart, geïnspireerd vanuit onze ziel. Samen gaat het lukken” (p142,143).

“Gebrek aan bewustzijn is het probleem, gebrek aan waarheid, gebrek aan transparantie. Zodra de massa gaat zien wat er gebeurt… dan is het heel snel gebeurd met deze elite… Een leider kan alleen leiden bij de gratie van zijn volgers. Dus maak je niet machteloos… Samen zijn wij niet te stoppen.” (p161).

“Wat we kunnen doen is helder blijven

kijken, ons licht laten schijnen en in

onze kracht blijven staan. En met

elkaar verbinden en verenigen

Opstaan en doen wat nodig is

Moedig zijn en elkaar inspireren

Zodat een cirkel van licht ontstaat

die over de hele wereld gaat en alle

duisternis naar boven brengt

En liefde brengen waar angst heerst

waarheid brengen waar de leugen

regeert en gerechtigheid brengen waar

de misdaad floreert” (p237)

 

Meijers met één van zijn twee dochters. https://rimpelsopjeziel.nl/in-verbondenheid-met-je-innerlijke-licht/ 

Science fiction en de wetenschap van morgen

Meijers noemt zich geen complotdenker, al lijkt het er soms wel op. “Ik beschrijf gewoon wat er al is gebeurd en gebruikt dan mijn boerenverstand… om te zien wat er nog staat te gebeuren. Een scenario waarin we allemaal op afstand worden gehouden, monddood zijn, in beperkt sociale bubbels leven en elkaar als een potentiële bedreiging zien voor onze gezondheid… Ver van mijn bed show? Kijk dan eens naar China. Het land dat als voorbeeld werd gesteld door de WHO voor hun rigoureuze aanpak… Een samenleving waar we nu hard naar op weg zijn” (p17,135).

Hij noemt “de uitrol van 5G.., de ontelbare satellieten…, de ontwikkeling van technologie om chips in het menselijk lichaam te plaatsen. Kijk even naar Zweden waar duizenden mensen al een chip in hun hand hebben ter vervanging van cash geld en credit-cards.” Neuralink is “een chip onder de schedel welke verbonden wordt met je brein” (p173). Een speeltje van Elon Musk, een man met geld om het te ontwikkelen. Ook hier geldt dat mogelijkheden in werkelijkheden overlopen, die bij Meijers soms niet meer duidelijk te onderscheiden lijken. Hij noemt het zelf voor alsnog speculatie (p247). 

Propoortionaliteit is vaak een kwestie van afwegebn vabn voor- en nadelen. https://www.tendernieuws.nl/aanpassing-in-gids-proportionaliteit/ 

Proportionaliteit

Interessant is het gegeven van de Amerikaanse pendant van het RIVM, het CDC dat “slechts 6% is gestorven [aan COVID-19] zonder andere ernstige gezondheidsklachten” (in 2020).  (https://www.cdc.gov/nchs/data/health_policy/covid19-comorbidity-expanded-12092020-508.pdf) De laatste cijfers zijn 5%. (https://www.cdc.gov/nchs/covid19/mortality-overview.htm).  In Nederland zou dit percentage, toen het boek werd geschreven, neerkomen op 0.002%: 2 mensen op de 100.000 die sterven aan louter COVID-19. Bij de andere coronadoden is covid een verergerende factor en is er sprake van comorbiteit: verschillende doodsoorzaken. Het RIVM publiceert de specifieke cijfers niet. Hetgeen de suggesties wekt dat de zgn. coronadoden aan COVID-19 sterven. Bij comorbiditeit is het moeilijk uit te maken wat precies de doodsoorzaak is en wat het aandeel is van COVID-19 en/of andere aandoeningen. Duidelijk is wel dat er niet één doodsoorzaak is.

Meijers vraagt zich af of we daarvoor “de hele economie zo’n beetje tot stilstand hebben gebracht” en “duizenden, misschien wel tienduizenden, niet zijn gediagnosticeerd voor andere ziektes of in het geheel niet zijn behandeld. Hoeveel mensenlevens zou dat niet hebben gekost?” (p196). Verder noemt hij de toegenomen eenzaamheid en depressies, suïcide, baanverlies, faillissementen, verminderde onderwijsdeelname, boetes, vrijheidsbeperkingen en andere bezwaren tegen de vaak buitenproportionele maatregelen.

Een mogelijke troost is dat volgens Meijers de lockdown op den duur zal leiden tot een breakdown van bestaande machtsstructuren. “Politieke leiders zullen vallen… Het is allemaal nodig als zuivering, als voorbode van wat er komen gaat. De huidige breakdown zal leiden tot een breakthrough” naar een betere wereld met meer verbinding (p200).

Hij wijst ook op de vaak niet kloppende modellen met vaak te hoge prognoses van sterfte door COVID-19, vooral aan het begin van de pandemie. Verder noemt hij nogmaals Zweden en al eerder Japan, waar dergelijke maatregelen niet zijn genomen. In vergelijking met andere landen de loopt daar situatie niet uit de hand. Integendeel, veeleer lijkt het daar beter te gaan.

Terzijde: wat Nederland betreft tonen de gemeenten Urk en Staphorst met de laagste vaccinatiegraad van Nederland momenteel geen sterk afwijkend beeld meer, met name vergeleken met de vergelijkbare gemeente Noordoostpolder, waar 80% volledig gevaccineerd is. De afgelopen week geen (COVID-19) ziekenhuisopnamen. Eerder waren er wel veel meer ziekenopnamen in Staphorst, niet in Urk, merkwaardig genoeg, dat een nog lagere vaccinatiegraad heeft. Er werd geen verklaring voor vermeld. Was daar al eerder een piek geweest? Mogelijk is het percentage gevaccineerden onder de oudere en kwetsbare bevolkingsgroepen daar wel vrij hoog en hebben beide gemeente een betrekkelijk jonge bevolking met relatief meer jongeren. Het zou ook kunnen wijzen op het relatief grote effect van selectieve vaccinatie van vooral oudere en kwetsbare mensen.

Hoe dan ook, het relativeert de maatregelen. “Studies wijzen er inmiddels op dat geen van de getroffen maatregelen ook maar iets heeft bijgedragen aan het terugdringen van het virus.” Dit is misschien was sterk gesteld, maar erg overtuigend zijn ze niet. (Zie Rutgers in CM 107, Corona - bevindingen en afwegingen: werken de maatregelen?). In het gunstigste geval dragen alle maatregelen iets bij, de een meer dan de ander. Een beetje afstand houden lijkt zeker niet verkeerd. Het mondkapje is/was meer omstreden. Het effect van vaccinatie is overtuigend aangetoond, ook al zou er wat aan te merken zijn op het onderzoek dat in rap tempo door de producenten is uitgevoerd. Lockdown en sluiten van scholen is het meest omstreden en bezwaarlijk en ligt nu onder vuur, zie vervolg. Hij ziet zelfs geen heil in testen, omdat de PCR test niet betrouwbaar zou zijn en omdat het aantal reële en onjuist geteste besmettingen dan omhooggaat, hetgeen de angst in stand houdt en bevordert. Lijkt een dergelijke afwijzing van tests niet veel op struisvogelpolitiek?

Toch vindt Meijers de maatregelen niet nodig en wijst hij ze af. Met mogelijke uitzondering van vaccinatie bij ieder die dat nodig vindt uit vrije keuze, en vooral bij oudere en zwakkere mensen. Bij hen is voorzorg en voorzichtigheid geboden om ze niet te besmetten, gezien de ernstige consequenties die dit bij hen kan hebben. Gezonde mensen hebben meestal milde of zelf geen symptomen. Voor hen vindt hij vaccinatie overbodig.

Wat de verspreiding van het virus betreft, wordt de verwachting geuit dat dit uiteindelijkzal resulteren in groepsimmuniteit. Verspreiding onder jongeren, die er meestal weinig last van hebben, uitzonderingen daargelaten, kan daaraan volgens Meijers een belangrijke bijdrage leveren. Om de zorg niet al te zeer te belasten, is het vooral zaak oudere en zwakkere mensen te beschermen en goed te zorgen voor de eigen gezondheid. Gelukkig leven zonder angst bevordert de gezondheid. Dus geen angst en dwang, die nadelig zijn.

 

https://vitabiodanza.nl/afstand-en-verbinding/

Verbinding

Verder legt hij bij herhaling de nadruk op liefde en verbinding, vooral in zijn vele gedichten. Het is vooral zaak positiviteit te versterken, de zachte krachten, in een constructieve, liefdevolle benadering gericht op samenwerking en voorkomen dat we in een totalitaire samenleving terechtkomen, die we zelf gestalte geven door eraan mee te werken. Dat moeten we vooral niet doen. Dus niet meewerken aan de dwingende maatregelen en deze doorzien. Vragen naar wetenschappelijk bewijs van onafhankelijke deskundigen, niet alleen van virologen die deels betaald worden door de Pharma-industrie.

Luister naar je hart en gebruik je gezonde verstand, zo luidt zijn belangrijkste advies. Het lijkt een simplistische boodschap, die in het complexe, verwarrende gedoe soms weldadig overkomt in zijn eenvoud. Weg met alle maatregelen, gewoon gelukkig zijn! Denk goed om anderen, vooral oudere en zwakkere mensen, maar maak ze niet bang. Benader iedereen met liefde en verbind je met anderen om samen een betere wereld gestalte te geven, die niet berust op angst en polarisatie, maar op verbinding, inzicht, compassie en positief levensgevoel.

Ondanks de positieve boodschap bevat het boek elementen waar mensen zich aan kunnen storen. Zoals het grote aantal persoonlijke ontboezemingen, die de schrijver vooral in gedichten en andere uitingen deelt. Ook zal lang niet iedereen zich kunnen vinden in zijn laissez faire coronabeleid naar het voorbeeld van Zweden en Japan. Het ziet er wel aantrekkelijker uit dan China en Australië, Canada en Oostenrijk.

 

https://destillewaarheid.nl/2016/05/22/nederland-wordt-wakker/ 

Terzijde: Trump

Meijers geeft een politiek gekleurde mening over Trump als toenmalige leider van de vrije wereld, die enige bijstelling behoeft na de ‘gestolen verkiezingen’, welke de tweedracht hebben versterkt en haaks staan op de door hem benadrukte verbinding. In hoeverre is Trump relevant voor zijn betoog, voor zover daarvan sprake is? Trump brak door de bestaande orde heen zonder zich van iemand iets aan te trekken. Velen vielen over de eigenzinnige manier waarop hij dat deed. De bezwaren lijken meer te maken te hebben met zijn narcistische persoonlijkheid, die Meijers ook niet aanstaat, dan met de rampzalige consequenties van zijn beleid, afgezien van zijn poging tot ontmanteling van Obama-care en het entameren van tweedracht. Hij is geen oorlog begonnen, behalve een handelsoorlog tegen China. De ‘gevestigde orde’ moet natuurlijk weinig hebben van een ‘ongeleid projectiel’ als Trump.

Opmerkelijk is een recent krantenbericht (geen datum, niet bewaard) dat de cijfers van besmettingen en ziekenhuisopnamen onder Biden veel hoger zijn dan onder Trump, ondanks alle maatregelen. Dit zal vooral te maken hebben met de meer besmettelijke Delta en Omnikron varianten die het land en de wereld teisteren.  

Meijers in een beschouwelijke pose. https://rimpelsopjeziel.nl/in-verbondenheid-met-je-innerlijke-licht/ 

Commentaar en nabeschouwing: wat nu?

Moeten we die nieuwe varianten gewoon hun gang laten gaan, geen maatregelen treffen en een gelukkig leiden voor zover dat mogelijk is? Meijers heeft zijn zegje gezegd. Hoier nog meer commentaar op grond van recente maatregelen en ontwikkelingen. Ook kritische deskundigen zijn voor proportionele maatregelen. Alles met mate. Niet overdrijven. Maatregelen treffen op grond van enig bewijs van effectiviteit. Welke maatregelen zijn dat en in welke mate? Daarover zijn deskundigen het vaak niet eens. Dat hoeft ook niet. Het nodigt uit tot een maatschappelijk debat, dat echter niet of nauwelijks werd gevoerd, mede omdat de sfeer gepolariseerd werd. De media komen met een eenvormige stem naar buiten die het overheidsbeleid categorisch lijkt te ondersteunen. Op opiniepagina’s een paar wellicht zorgvuldig geselecteerde ondersteunende bijdragen met wat detailkritiek voor de vorm, maar vooral geen fundamentele kritiek. De eenvormige stem kan echter bijdragen tot polarisering, marginalisering en radicalisering van de tegenstem, als deze geen plaats krijgt in het reguliere (mainstream) debat, voor zover daarvan sprake is.

Omstreden lockdown

De laatste lockdown werd velen echter te gortig. Het gebrek aan proportionaliteit en het onderscheid met andere landen kwam zozeer naar voren, dat de lockdown niet meer houdbaar is. “Aan alle kanten klinkt de roep: de coronamaatregelen zijn disproportioneel” (Volkskrant 21 jan. ‘het hangijzer in het corona-eindspel’; ‘doemscenario is nu van de baan’. Interview Louis Kroes, microbioloog’: “De lockdown werd ingesteld op basis van een pessimistisch model” NRC 7 jan; “Meer zieken maar relatief minder ziekenhuisopnamen in buurlanden’, Volkskrant 1 jan.).

Omicron bleek weliswaar meer besmettelijker en zich sneller te verspreiden, maar leidde ook elders tot minder ziekenhuisopnamen en minder ernstige symptomen, waardoor de gevreesde code zwart niet bewaarheid werd.

Krijgt corona het karakter van een griep?

Niettemin waarschuwen sommige deskundigen nog steeds voor een ‘zorginfarct’. Anderen menen dat het virus endemisch aan het worden is, de groepsimmuniteit zal toenemen en het virus meer het karakter zal krijgen van een seizoensgriepvirus, zij het dat de symptomen ernstiger en langduriger kunnen zijn, inclusief longcovid. (‘Corona een griepje? Politici en experts in hevig debat verzeild’, NRC 17 jan.; ‘Straks is Covid echt een griepje, dus hou vol’ microbiologe Rosanne Hertzberger, NRC 18 dec.; “Wel of geen solidariteit, dat wordt het thema’: “’Blijven… omstreden maatregelen nodig of krijgen we langzamerhand genoeg immuniteit?” NRC 3 jan.; ‘In Spanje heet het inmiddels de ‘vergrieping’ van corona’, Volkskrant 14 jan. Anderen wijzen erop dat deze vorm van griep wel longcovid met zich mee kan brengen als het tegenzit).

‘Lockdowns zij niet meer te rechtvaardigen’ (en schoolsluiting nog minder aldus de subkop), luidt de kop van een opiniestuk van vijf hoogleraren, die wijzen op de disproportionele “bijkomende schade” (NRC 14 jan.). Ook zij vinden dat corona “steeds meer vergelijkbaar is met griep,” met oog op het aantal coronadoden. “Die vergelijking is een groot maatschappelijk taboe, maar onontbeerlijk voor ons gevoel voor verhoudingen.” Onze gezondheid wordt meer geholpen door algemene preventieve maatregelen, zoals “minder roken, suikertaks een campagne voor gezonder eten”, niet met sluiting van sportscholen. De overheid verzuimt dergelijke preventieve maatregelen te nemen, maar neemt wel de toevlucht tot repressieve restricties, waarvan iedereen de dupe is.

Kritiek van burgemeesters

Ook een dertigtal burgemeesters van grote steden publiceren hun kritiek op het coronabeleid. In sommige steden, zoals Valkenburg, werkten ze niet mee met de lockdown. “De aandacht verschoof van naleving en zelfregulering naar handhaving,” die werd gecentraliseerd en verstatelijkt. “burgemeesters werden... uitvoerders van de landelijke maatregelen die dwingend aan burgers werden opgelegd… Het is feitelijk onmogelijk maar ook rechtsstatelijk onwenselijk om met repressie Nederlandse burgers dwingend te overtuigen van de juistheid van de maatregelen… Een repressieve overheid komt tegenover de eigen burgers te staan, ook tegenover hen die van goede wil zijn… Het coronabeleid mag niet verder bezwijken voor de repressieve verleiding… De waarden van onze samenleving moeten voorop staan.”

Zij pleiten voor het bewaren van een open, vrije samenleving en een gezondheidszorg die daaraan wordt aangepast. Niet omgekeerd: (preventieve) gezondheidsmaatregelen die ten koste van de vrijheid gaan. De technocratische onderbouwing vinden zij tekort schieten, die ook normatief (dus ethisch) en redelijk gezien verantwoord dient te zijn.  “Wij willen naast onze inwoners… kunnen staan en een beschermende arm om hen heen kunnen slaan, in plaats van hen alsmaar te bestraffen.” Zij wijzen tenslotte om op het belang van “‘inhoudelijke bediscussiëren” en “‘publiekelijk verantwoorden ver de gemaakte keuzes” (Volkskrant, 20 jan.).

Weinig kritische journalistiek

In een column schrijft microbiologe Rosanne Hertzberger “dat er veel communicatie is en weing berichtgeving, laat staan journalistiek [...dat is nl.] iets dat anderen niet afgedrukt willen hebben… In de wetenschapsverslaggeving klinkt veel pr [public relations] door en weinig kritische journalistiek… Doorvragen voelt misschien onbeleefd maar we kunnen wetenschappers van dienst momenteel niet behandelen als neutrale onafhankelijke wijsgeren… Macht dient kritisch te worden bevraagd… Ik voel burgerlijke ongehoorzaamheid in mij opborrelen. Maar geen zorgen. Ik ga heus braaf weer aan de spuit… maar het was nooit mijn ambitie een Pfizer-speldenkussentje te worden” (‘Ik word een Pfizer-speldenkussentje’, NRC 31 dec).

Als ‘uitsmijter’ de kop ‘Staatspers kneedt publieke opinie’ (NRC 12 jan). Al te kritische berichten worden van internet verwijderd, ook medische bezwaren van artsen (https://artsencollectief.nl/help-ons-door-de-censuur-heen-te-komen/). Deze kop in de NRC gaat echter over het Kremlin...

We zullen zien hoe het gaat lopen. Het voorjaar komt eraan. Hopelijk zal het meevallen als de zon weer gaat schijnen. ‘Ama et quod vis fac: Heb lief en doe dan wat je wil’. Dit motto van Augustinus zou Meijers uit het hart gegrepen kunnen zijn in zijn pleidooi voor een vrije, verbindende samenleving. 

Slotwoorden

Hoewel Meijers vaak in de overtreffende trap schrijft en overdrijft, lijkt hij vooral te willen waarschuwen, stelt hij vragen, die vaak suggestief aan doen en maakt hij prikkelende, maar ook tendentieuze opmerkingen zoals de volgende retorische vraag. Natuurlijk willen we dat niet. Zover is het ook nog niet en zullen we het m.i. ook niet laten komen: Willen we “als gehoorzame burgers slaafs leven in een totalitair systeem waarbij de macht in handen is van enkele grote bedrijven en financiële instellingen, niet democratisch gekozen NGO’s, en zijn onze regeringen slechts uitvoerende organen, onze ‘leiders’ niet meer dan marionetten van de elite [?]. Kijk naar China, en je krijgt een beeld van hoe het [dan] gaat worden. Of kijk gewoon om je heen en je hebt al een aardige glimp van het nieuwe normaal. Tenminste als wij niet massaal opstaan en de andere kant oplopen” (p268).

“De cruciale vraag die we zouden moeten stellen: Welk belang heeft iemand om iets te zeggen? Wat wint hij of zij daarmee? Geloof je een farmaceutisch bedrijf dat zegt dat zijn vaccin effectief en veilig is, terwijl er miljarden euro’s op het spel staan? Geloof je een viroloog wiens salaris betaald wordt door diezelfde farmaceutische industrie? Geloof je de wetenschapper wiens onderzoek gefinancierd wordt door datzelfde geld? Geloof je de media wiens geldstroom komt uit dezelfde hoek? Of geloof je de wetenschapper die met gevaar voor zijn eigen carrière zich kritisch uit tegen het huidige beleid?… Geloof je de hoogleraar die onderzoek doet naar de schadelijke effecten van de lockdown, terwijl zij haar reputatie en academische toekomst volledig op het spel zet?… Waarom zou iemand bewust de feiten verdraaien terwijl hij alles kan verliezen? Dat is niet logisch. Toch? Is het niet heel verleidelijk voor iemand die zijn positie kan versterken en daar ook financieel gewin bij heeft, om de waarheid te verdraaien?” (p283-84).

Dat kennis structureel door belangen wordt beïnvloed, is een algemeen inzicht van de (kennis- en wetenschaps)sociologie (zie bijv. Karl Mannheim, een grondlegger van deze discipline, CM 108). Dit impliceert kritische vragen en opmerkingen over wetenschapsfinanciering, die met name in de medische wetenschap in vergaande mate gedaan wordt door farmaceutische industrie, inclusief smeergelden aan dokters om medicijnen te promoten (zie Götzsche in CM 34 en Van de Horst in CM 77). Daarom is het niet denkbeeldig dat de miljardenbusiness van de vaccin-industrie met enige beïnvloeding gepaard gaat. Opmerkelijk is ook dat de bedrijven “geen enkele aansprakelijkheid nemen voor hun vaccins” (p198). Dat kunnen ze ook niet omdat het lange termijn onderzoek niet is afgerond.

Verder is het onderzoek naar de vaccins vrijwel uitsluitend gedaan door de bedrijven zelf en niet door onafhankelijke deskundigen. Dit betekent niet dat ze niet effectief zijn, hooguit iets minder dan voorgehouden, zeker op termijn omdat daarvan nog geen gegevens bekend konden zijn. Dat geldt ook voor de bijwerkingen. Het is vaak lastig om uit te vogelen wat nu een bijwerking is en wat toevallige aandoeningen zijn. Maar enige voorzorg en zorgvuldigheid is hier wel gewenst. Voor gezonde kinderen, als ze zelf vrijwel geen risico lopen om last hebben van COVID-19, lijkt vaccinatie daarom ongewenst. Maar dit is een andere kwestie, die de opzet van het besproken boek te buiten gaat en eigenlijk alle perken te buiten gaat.

 

 

Bijlage over totalitarisme

Behalve met 1984 van Orwell is er een vergelijking met totalitarisme te maken op bais van de bespreking van het boek van Petra Bolhuis, Theo Meereboer en Gradus van Florestein, Rattenvangers van het onbehagen: Verschijnselen, voedingsbodem, herhaling én voorkomen het totalitarisme (CM 107), waaruit de volgende citaten. Want behalve ogenschijnlijke overeenkomsten, zijn er ook significante verschillen, om niet te zeggen een wereld van verschil. We leven hier nog steeds in een redelijk functionerende democratie en niet onder een totalitair systeem. Het kan echter geen kwaad te leten op totalitaire tendensen, maar dat is iets anders dan een totalitair systeem.

“Bij totalitarisme wordt de heersende ideologie... gepropageerd als enig mogelijke weg naar een betere toekomst. Het is een systeem waarbij de staat bijna volledige controle heeft over het dagelijks leven van mensen. Hannah Arendt… wees erop dat de totalitaire leider gebruik maakt van terreur, niet zozeer [niet alleen] om de bevolking angst en onderdanigheid in te boezemen, maar om de banden tussen de mensen kapot te maken (‘atomiseren’ van de samenleving) zodat het geïsoleerde individu een gewillige prooi wordt voor de totalitaire ideologie en massa-organisaties” (Grote Spectrum Encyclopedie). “In een totalitaire staat is er een wet die uitgaat boven de wetten die door mensen zijn gemaakt” (p 15)... Een ander kenmerk is dat democratie en parlement worden vervangen door autocratie en als wetgevende macht opzijgezet, evenals de onafhankelijke rechtsspraak, de vrije pers en vrije meningsuiting. Burgers verliezen hun rechten… De ideologie wordt erin ‘gestampt’ via indoctrinatie. Wie het er niet mee eens is... wordt weggezuiverd” (CM 107). De verschillen met de coronacrisis springen in het oog, maar er zijn wel tendenties om alert op te zijn, zoals grondrechten die onder druk staan, een noodtoestand en noodwet die beboegdheden geeft die buiten het parlemet om gaan, ook al heeft het parlement ingestemd met deze wet.

Door angst en verzwakking van sociale banden laten mensen zich gemakkelijker leiden. Ook polarisatie neemt vaak toe. Kenmerkend is dat een bepaalde afwijkende groepering wordt bestempeld als gevaar of ‘vijand van het volk’. De rol van niet-gevaccineerden wordt door velen als problematisch ervaren en werkt polarisatie in de hand. 

“Propaganda is essentieel om de steun van de massa te verwerven en te versterken.” Mensen krijgen een instrumenteel karakter als middelen tot een verder liggend maatschappelijk doel, waaraan zijn ondergeschikt zijn. “Politiek bestaat voor de ene helft uit beeldvorming en voor de andere helft uit de kunst om mensen in het beeld te doen geloven” schreef Hannah Arendt in het essay ’Liegen in de politiek’’ (p131, verwijzing naar Marcel ten Hooven, ‘Zwendeltaal en PR-middelen in de politiek: De halve waarheid is geen leugen’. De Groene Amsterdammer 21 feb. 2018).

Er worden meer kenmerken van totalitarisme genoemd, die niet of minder overeenkomen met coronabeleid, dat misschien totalitaire tendensen heeft, maar nog lang niet lijkt op een totalitair systeem, waar bijv. niet gedemonstreerd maag worden. Het 20^e eeuwse totalitarisme kenmerkte zich door een politiek systeem. Tegenwoordig tonen ook democratieën soms totalitaire tendensen onder druk van corona. Het is goed om er alert op te zijn. Het moderne totalitarisme lijkt meer mondiaal en minder uitgesproken. Zoals gezegd betreft het tendensen. Er is nog geen totalitair systeem. Er zijn nog kritische geluiden en demonstraties. Ondemocratische en weinig transparante NGO’s en informatietechnologie, dus ook Big Tech, spelen een cruciale rol, maar er wordt door de EU en het Congres in de VS aan gewerkt om deze te reguleren.

Er is niet één machtscentrum of elite, maar mogelijk meer een conglomeraat of netwerk, figuraties in termen van de sociologie van Norbert Elias. Ook bij de The Power Elite van C Wright Mills waren er verschillende eilites (zie CM 102). Elias benadrukt dat sociale verbanden met diverse spelers een dwingende invloed kunnen hebben, die niet is te herleiden tot individuele spelers, maar een eigen dynamiek heeft. Het is in dit opzicht te simpel om een elite aan te wijzen als een soort Big Brother. Ook bij Orwell bleef deze een schimmige figuur met een grote symboolwaarde, die niet uit de verf kwam.

Een ander verschil met het 20e eeuwse totalitarisme is het gebruik van geweld. Dat is tegenwoordig subtieler, misschien ‘geniepiger’ en minder manifest, meer in termen van uitsluiting zoals bij de QR code, manipulatie van de publieke opinie, eenzijdige nadruk en onvolledigheid van informatie, surveillance e.d. Je zou het figuurlijk ‘mediageweld’ kunnen noemen. Overheid, media inclusief Big Tech en NGO’s en andere multinationals zoals Big Pharma werken op een of andere manier samen. Belangenverstrengeling lijkt hiet een passende term. Deze contouren zijn nog speculatief en niet uitgekristalliseerd. Het kan verkeren en hangt ook af van het mondiale collectieve bewustzijn hoeveel invloed deze gremia krijgen. 
 “Een vorm van geweld is de censuur op informatie… Zitten... we in een machtscrisis waarbij de bestaande elite het volk de mond wil snoeren[?]. Systemen mogen nooit de mens slachtofferen. Systemen moeten de mensen dienen” (Meijers, p220). “1984 van George Orwell… beschrijft feilloos het punt waar we nu voor staan en feitelijk al de eerste stapjes naartoe gezet hebben. Een totalitaire staat waarin de individuele vrijheid wordt opgeofferd aan het staatsbelang” (Meijers, p51). Zou het die kant op kunnen gaan? Een gewaarschuwd mens telt voor twee. De werkelijkheid ligt in potentie in de mogelijkheid, als het ware in het verlengde daarvan, als we een tendens of tijdlijn doortrekken. Maar de trend kan ook worden gekeerd als we dat met zijn allen niet willen, op zijn minst met voldoende kritische massa.

Het boek over totalitarisme eindigt met een aantal tips:

• ·samenwerken in plaats van (of naast) concurrentie
• ·moreel en zingevend handelen in plaats van (of naast) instrumenteel handelen
• ·kritiek verwelkomen
• ·elkaar erkenning en ruimte geven
• ·hier en nu ons paradijs maken in plaats van geloven in later
• ·juiste informatievoorziening]
• ·constructieve internetplatforms en de ‘goede zaak’ ondersteunen

Het boek eindigt met gedichten. Hier een paar laatste strofen (p296-97):

 

Het leven is een keuze

Kies om te leven door keuze

niet door toeval

Kies om je zegeningen te tellen

niet je tranen

 

Kies om je hoofd te gebruiken

maar leef vanuit je hartproblemen

Kies om de realiteit te accepteren maar doe

altijd je best om het leven te creëren wat je wilt