Civis Mundi Digitaal #150
Samenvatting van Reportage Collaboratie in Oekraïne ’Hoe kon hij de Russen steunen? Ik haat hem, natuurlijk’. NRC 23 aug. 2024 door Floris Akkerman
“Justitie in de Oekraïense regio Cherson zit achter collaborateurs aan die de Russen hielpen tijdens de bezetting van het gebied. Maar wanneer ben je een collaborateur?...
Ze werkten mee uit angst, voor het geld of omdat ze pro-Russische sympathieën koesteren... De overheidsdiensten gaan niet zomaar over tot vervolging... Bij Oekraïense politieagenten die werken voor de Russen is dat duidelijk... Maar een leraar die in Cherson lesgeeft op een school onder Russisch bewind? Een arts die doorwerkt? Beiden worden betaald door de Russische overheid?”
“Om de definitie van collaborateur vast te stellen heeft Oekraïne het wetboek van strafrecht... aangepast... Collaboratie gaat van het steunen van de Russen... tot het doden van Oekraïners... Dat komt neer op het ondernemen van activiteiten tegen de Oekraïense staat door een Oekraïense burger... Een leraar maakt zich schuldig aan collaboratie... als die ermee instemt uitbetaald te krijgen in roebels en in het Russisch les te geven volgens de Russische wetgeving en onderwijsmethodes zonder aandacht te besteden aan de Oekraïense identiteit... Dan het ziekenhuispersoneel... Geeft een arts bij een behandeling... voorrang aan een bezetter of een gewonde Russische soldaat, dan is dat een misdaad tegen Oekraïeners en de Oekraïense staat.”
De burgemeester van een dorp: “Wie kan je nog vertrouwen? We weten niet wie wat heeft gedaan tijdens de bezetting... Je mag van een land houden. Daarmee overschrijdt je de wet niet... We hebben pluralisme. We hebben een democratie... Ze laat zich niet uit over iemand die bij een referendum stemde voor aansluiting bij Rusland.... Het OM wil niet overhaast te werk gaan voordat het besluit tot vervolging. We zijn geen Rusland, waar mensen op valse gronden vervolgd kunnen worden en zonder eerlijk proces... Er zijn gevallen waar iemand een ander belastert. Daarom is het noodzakelijk een bewijs te controleren... Het OM voelt ook dat het Westen over de schouder meekijkt: “Oekraïne wil laten zien... dat het een goed functionerende rechtsstaat is.”