Continent op drift?

Civis Mundi Digitaal #3

door Hans Verboven

Continent op drift?

Europese waarden in de schaduwen van morgen.

door Hans Verboven (red.), Paul Cliteur, Gerard Bodifée, Frits Bolkestein, Ludo Abicht, Roger Scruton , André-Joseph Léonard e.a.

Cultuurpessimisme of renaissance

Het zopas verschenen boek Continent op drift? wil geen pessimistisch boek zijn - tenminste wanneer men pessimisme definieert als uitzichtloosheid. De auteurs in dit boek pleiten voor een nieuw Europees humanisme dat samen met het christendom de erfenis van de antieke oudheid kan levend houden. Hoewel de vele maatschappelijke problemen geenszins gerelativeerd worden, blijven de auteurs optimistisch. Onze westerse ‘way of life’ is in al zijn facetten te waardevol  om verloren te gaan en sterk genoeg om tijdelijke problemen te doorstaan. Enkele van die problemen dan. Zo is er de relatie tussen godsdienst en staat. Religie is zeer belangrijk, stellen de auteurs, maar niet elke religie is even waardevol en de staat dient zich neutraal te verhouden. Verder veel aandacht voor de weerbare democratie. Vrijheid in gebondenheid en burgerzin. Tolerantie heeft grenzen - namelijk die van het fatsoen en die van de aantasting van de integriteit.

Heel wat voorstellen om Europa wat weerbaarder te maken passeren de revue.

Ook Léonard ...

Aartsbisschop André-Joseph Léonard had zijn steun aan dit boek al langer toegezegd en hij breekt de zelfgezochte mediastilte dus niet. Een nieuwe controverse zal men hier ook niet moeten zoeken. Léonard blijft zeer gematigd en verbaast zelfs een beetje door zich met de protestante, katholieke, joodse, vrijzinnige en atheïstische auteurs achter hetzelfde project te scharen. In een zijn opdracht aan ‘alle mensen van goede wil’ looft hij de verscheidene krachten die zich voor de humanistische of christelijke waarden inzetten. Vele wegen leiden naar Rome volgens Léonard. Hij kiest zelf voor de snelste en zekerste weg - tenminste in katholiek perspectief. In een soort literaire parabel maakt hij wel de kanttekening dat een Europa zonder Christus een Europa zonder ziel zal zijn.

Continent op drift? verrast door de veelzijdige bijdragen, historisch, politiek en filosofisch van aard. Daarbij wordt de polemiek geenszins geschuwd. De auteurs stellen vele vragen, zonder te vergeten deze te beantwoorden.

Continent op drift?. Europese waarden in de schaduwen van morgen. (Hans Verboven red.) Uitgeverij Pelckmans, Kapellen 2010. 192 blz.,  € 19.95, ISBN 978 90 289 5306 2.