De opmars van lokale fondsen in Nederland

Civis Mundi Digitaal #25

De opmars van lokale fondsen in Nederland

 

De lokale fondsen zijn duidelijk in opkomst: in één jaar groeide het aantal plaatsen in Nederland waarin lokale fondsen actief zijn van 5 naar 37. En die opwaartse beweging zet door. Het nieuwste lokale fonds ging op 28 mei jl. van start in Kampen. Een lokaal fonds is een fonds voor financiering van plaatselijke activiteiten en initiatieven. Alle tot stand gekomen dóór en vóór bewoners.

Minister Ronald Plasterk: "Er is een maatschappelijke beweging gaande van meer lokale particuliere betrokkenheid. Men wil meer geven aan de eigen omgeving en minder afhankelijk zijn van de overheid. Men vraagt zich niet meer af wat moet de overheid doen, maar wat kan ik doen voor mijn omgeving. Een terugtrekkende overheid biedt kansen voor meer particuliere betrokkenheid. Hierbij gaat het om meer dan geld: men wil tijd en kennis geven en zelf sturing kunnen geven aan de besteding van de middelen. Een lokaal fonds sluit hierbij aan."

Wat doet een lokaal fonds?
Een lokaal fonds is een door bewoners opgerichte organisatie met als doel de leefbaarheid in de wijk of stad te verbeteren. Met tijd, betrokkenheid, ideeën en geld initieert of realiseert een lokaal fonds uiteenlopende lokale projecten. Of dat nu een senioren-app is voor de oudere bewoners, een touwtrektoernooi, een lokaal museum, een wc bij de plaatselijke stadstuin of een wekelijkse schaak- of muziekles voor kinderen: de mogelijkheden zijn eindeloos.

Een lokaal fonds werft hiervoor inkomsten onder particulieren, vermogensfondsen en bedrijven. Steeds meer bedrijven dragen immer een maatschappelijk steentje bij. Ook wordt er geprobeerd zoveel mogelijk samen te werken met maatschappelijke instellingen binnen de regio. Jan Beijert, voorzitter van het Texelfonds: "Toen wij 10 jaar geleden het Texelfonds oprichtten, hadden we nooit gedacht dat er zo veel mensen en bedrijven bereid waren te schenken en na te laten aan ons fonds. Met dit geld doen we prachtige dingen voor alle Texelaars."

Landelijk bureau Lokale Fondsen Nederland
In 2011 sloten de Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie (SBF) een convenant met de overheid, met het doel een betere samenwerking en afstemming tussen overheid en filantropische instellingen te realiseren. Een van de pijlers van het convenant, "Ruimte voor Geven", is de uitbreiding van het aantal lokale fondsen in Nederland. Doelstelling hierbij is het verbeteren van de leefbaarheid en daarmee de sociale cohesie binnen dorpen, streken en steden. Samen met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de Rabobank Foundation, het Oranje Fonds, het Prins Bernhard Cultuurfonds en Fonds 1818 heeft SBF een landelijk bureau opgericht dat deze beweging binnen de samenleving ondersteunt en stimuleert. Dit bureau is actief onder de naam Lokale Fondsen Nederland.

Het bureau Lokale Fondsen Nederland zorgt voor de verbinding tussen burgers, bedrijven, fondsen en de overheid. Het ondersteunt vrijwilligers die een lokaal fonds willen oprichten en helpt ze bij het leggen van samenwerkingsverbanden. Ook stelt het kennis ter beschikking en adviseert over communicatie en fondsenwerving. Het bureau heeft een breed netwerk van organisaties in het maatschappelijk middenveld ter beschikking. Tot slot zet het zich in om de bekendheid van de verschillende lokale fondsen en het begrip ’lokale fondsen’ in Nederland te vergroten.