Corruptie in de politiek en in de bankenwereld. Dekt de élite misdragingen af?
Civis Mundi Digitaal #29
door Michel van Hulten
Twee opmerkelijk lange, corruptie-gerelateerde TV-uitzendingen in slechts enkele dagen na elkaar. Dat dit kon gebeuren is alleen al een teken dat er verhoogde belangstelling bestaat voor het verschijnsel in onze maatschappij dat we aanduiden met het woord ‘corruptie’.
Op 7 januari 2015 in ARGOS-HUMAN de uitzending Medialogica, hoe het beeld: Van Rey de corruptiebestrijder, veranderde in de werkelijkheid: Van Rey, de corruptieverdachte.
http://www.npo.nl/argos-tv-medialogica/07-01-2015/VPWON_1234428
Deze uitzending wijst vooruit naar de rechtszaak die begint te spelen vanaf 22 januari 2015 waarin Van Rey staat als beklaagde. Ongetwijfeld wordt dan ook gerefereerd aan het rapport ‘De schijn en de feiten, een onderzoek naar mogelijke belangenverstrengeling in de gemeente Roermond’ van 18 maart 2012, opgesteld door de onderzoekers Mw Mr. W. Sorgdrager en Prof. dr. P.H.A. Frissen. http://www.onderzoeksraadintegriteitoverheid.nl/fileadmin/Redacteuren/Documenten/Rapporten_en_documenten/Eindrapport-Commissie-Sorgdrager-Frissen-18-maart-2012.pdf
Op 26 december 2014 kwam VARAVPRO al met De verleiding van het grote geld (84 min. 15 sec): ‘iedereen kent verleidingen. Hoe moeten we hiermee omgaan?’ Jort Kelder zoekt grenzen op in een thema-uitzending over verleidingen en moraal. De stuwende motor in het programma is het spraakmakende toneelstuk De verleiders: de casanova’s van de vastgoedfraude. De indrukwekkende proloog-monoloog die deze uitzending en de discussie met de gasten inleidt staat hierna uitgeschreven. Nog meer de moeite waard is die ook te beluisteren, zie onderstaande link.
http://www.npo.nl/de-verleiding-van-het-grote-geld/POMS_S_AT_729450 (84:51 sec)
Jort Kelder praat met gasten Bram Bakker, Erik de Vlieger, Gerard Spong en Ad Bos over hun eigen leven vol verleidingen. Uitgangspunt is het toneelstuk De Verleiders, waarin vastgoedhandelaren bezwijken voor die verleiding.
En wat dan allemaal gebruikt kan worden als verleidingen wordt helder uit het eerder genoemde dossier Van Rey, dat vooral gaat over de relatie tussen een wethouder en een vastgoedhandelaar annex bouwondernemer.
Sommigen gebruiken liever een woordkeus als ‘bevordering van integriteit’ dan de woorden ‘bestrijding van corruptie’, inhoudelijk maakt het weinig verschil.
Wel opmerkelijk en van belang is het onderscheid dat Sorgdrager en Frissen maken tussen echte belangenverstrengeling (‘vriendjespolitiek’) en de ‘schijn van belangenverstrengeling’, een begrip dat zo kenmerkend naar voren kwam in de rapportage van hun onderzoek naar dhr Van Rey, inzake zijn mogelijke misdragingen als politiek bestuurder in Roermond. Op 22 januari 2015 zal ook duidelijk worden uit de aanklacht die de Officier van Justitie dan zal voorleggen bij de rechter, of ook de OvJ vindt dat er slechts sprake is geweest van ‘schijn’. Spannend is dan ook de vraag of we niet nog eens opnieuw dat rapport van bijna drie jaar geleden moeten herlezen, en de inhoud van toen moeten vergelijken met de aanklacht van nu, om vast te kunnen stellen hoever we inmiddels meer gevorderd zijn met het verstaan van ‘corruptie’ als het ongerechtvaardigd gebruik maken van verkregen macht, dan als het ontvangen van een ‘enveloppe met wat centjes’.
Bij beide uitzendingen moeten we ons afvragen wat de rol van leden van de Nederlandse élite is in de alom aanwezige ‘vriendjespolitiek’. Wie dekt wie? Accepteer je binnen de élite van vrienden wat je van anderen niet zou accepteren? Dek je elkaar? De ‘proloog’ noemt allerlei toppen uit die élite en hoe die hun gang hebben kunnen gaan, (en nog steeds kunnen gaan?) Wat op lager niveau in de maatschappij wordt aangeduid als ‘klikken’ of als ‘maten naaien’ (nogal een politiewoord) waarvan velen vinden dat je dat niet moet doen, is wel een heel andere cultuur dan de Amerikaanse waar dit gedrag nu zelfs geordend, en bij wet geregeld, dik betaald wordt door de overheid, vorig jaar alleen al met honderden miljoenen dollars.
Wat wordt geheim gehouden, voor welk doel? Nog steeds is veel van wat in de top van de maatschappij gebeurd geheim. De Volkskrant noemde dat in 2007 bij de bespreking van het boek ‘De literaire Kring’ van Marjolijn Februari in de titel van die recensie: ‘’Macht die zich aan het oog onttrekt’. In deze roman (die overigens dicht de werkelijkheid van een schandaal uit 1997 volgt waarin Nederlanders een schandelijke rol speelden) constateert een van de personages: ‘Van de werkelijke machtsverhoudingen weten we, weet ik althans als gemiddelde burger, zo goed als niets’. En: ‘Het probleem met macht is dat het grotendeels oncontroleerbaar en onkenbaar is’.
‘Klokkenluiders’ zijn steeds weer ondergeschikten, uitvoerders, in een bedrijf of overheidsdienst. De bazen kijken wel uit. Op zijn best neem je ontslag, ga je weg, en verlies je je baan maar word je wel goed afgekocht met een mooie vertrekpremie (dat is dan uiteraard ‘zwijggeld’), ofwel zit je binnen de kortste keren weer op een andere stoel. Goed onderzoek dat kwantitatief en kwalitatief dit verschijnsel vast legt is er niet. Is het voor onderzoekers die dit eventueel wel zouden willen doen, een te gevaarlijk terrein dat hen na afloop brodeloos maakt? Alleen al de druk die op verscheidene onderzoekers in recente jaren is uitgeoefend om onderzoeksrapporten ‘bij te stellen’, doet het ergste vrezen.
-----
DE VERLEIDING VAN HET GROTE GELD
AVROTROS – IDTV, vrijdag 26 december 2014, Jort Kelder zoekt de grenzen op
Proloog - monoloog (uitgesproken door Pierre Bokma)
‘Elk organisme heeft de plicht om zichzelf in leven te houden. Dat is een natuurwet.
Vreten of gevroten worden. Kijk maar naar de kakkerlakken. En verschuil je niet achter die lafhartige moraal van: Eerlijk zullen we alles delen. Want achter het masker van de hypocriete maatschappij wil iedereen de hele taart, en niet de halve.
Jij! En jij! En jij! En jij! En jij!
Iedereen harkt, iedereen vult zijn zakken.
De uitkeringstrekker die illegaal samen woont of onderverhuurt.
De werknemer die zogenaamd bovenmatig enthousiast met zijn kilometervergoeding omspringt. En dan ook nog eens printerinkt van kantoor mee naar huis jat.
Tot de middenstander die struktureel 10 procent zwart doet.
Iedereen in dit kutland doet het, wat zeg ik, in de hele westerse wereld. En daar zijn nou India bijgekomen, China is er bijgekomen, Brazilië, Indonesië, hartelijk welkom
En dan zouden de Madoffs, Palm Invest, Easy Life, Tonnetje Hooijmaijers, Josje van Rey, Emiel Eurlings, Brammetje Moszkowicz, wij met zijn vijven ..... [en nog wat namen] ... wij zijn dan de sterken? Wij zijn dan de zware jongens? De rotte appel in het mandje dat de samenleving heet?
Flikker toch een eind op man.
Lehman Brothers, Salomon, Royal Bank of Scotland, J.P. Morgan, Chase Manhattan, de City-Group, ABNAmro, ING, SNS, allemaal doen ze het. Allemaal!
O ja, en nog de RABO, het braafste jongetje van de klas. Ja, dag.
Die zitten tot hun nek in het Libor-schandaal.
Die hebben onlangs nog een draai om hun oren gekregen vanwege gesjoemel met de renteswap-contracten.
Neen, die klootzakken hebben het samen met Engeland, Ahold, Parmalat, Vestia, Laurentius, SNS-Reaal, laten uitkomen. Ze hebben zich in de kaart laten kijken! Die hebben zich laten pakken.
DAT zou de misdaad moeten zijn jongens. Dat is de misdaad.
Maar domme mensen teveel geld aftroggelen, dat is de kern van het kapitalistische verdienmodel.
Woekerpolissen, winstverdriedubbelaars - als je iets weet, roep dan maar hoor - SMS-abonnementen, Nespresso-cupjes, gietvloer-boeren, woonlastenverzekeringen, verzekeringen űberhaupt.
Plastische chirurgen, laat dat plastische maar weg. De farmaceutische industrie, de energie- en voedsel-industrie.
Iedereen naait alles en iedereen.’
APPLAUS.