Opwarming van de aarde: het zal zo’n vaart niet lopen

Civis Mundi Digitaal #41

door H. Bruins

Jan de Boer meet zich de rol aan van doemdenker en dat vraagt om een weerwoord.  Want ook hij is maar een profeet die brood eet. Ik kan de lezer geruststellen dat het allemaal wel mee zal vallen en zal dat overtuigend adstrueren. Ik maak daarbij geen gebruik van zogenaamde klimaatmodellen zoals doemdenkers, vaak vermomd als wetenschapper, dat geregeld doen. Immers, in vele klimaatmodellen zitten subjectieve aannames die maken  dat de zeespiegel tot grote hoogtes zal stijgen, volgens die modellen natuurlijk. En een model is ook maar een nabootsing van de werkelijkheid, vaak gebrekkig. Feiten, metingen, daar gaat het om. Overigens zal het mij niet verbazen wanneer over 10 of 20 jaar zal blijken dat vele als wetenschappelijk gepresenteerde feiten helemaal niet zo feitelijk  zijn. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de gemiddelde stijging van de temperatuur op aarde en het smelten van de gletsjers. Onder wetenschappers bevinden zich nu eenmaal veel  doemdenkers/global warmers. Doemdenkers zijn maar al te vaak ook wensdenkers.

Ik wil een uitstapje maken naar het verleden, relevant voor deze discussie. Ik logeerde in 1965 op een boerderij aan de Regge. Het riviertje was te vuil om te benaderen, laat staan om erin te gaan zwemmen. Ook de vissen waren al verdwenen.  De Regge vormde geen uitzondering. Vele rivieren, kanalen, beken en meertjes waren toen ernstig vervuild, omdat er veel smerigs  in werd geloosd. De overheid handelde en de industrie moest allerlei maatregelen nemen om het lozen te stoppen. Het heeft geholpen, snel, en wel zo goed dat al weer sinds enkele decennia het oppervlaktewater van zeer goede kwaliteit is, regelmatig  gemeten en bevestigd door instanties als – onder meer -  het RIVM.  Dat blijkt ook uit de terugkeer van vele vissen en andere waterdieren.  

Weet iemand nog wat het Waldsterben is? Begin jaren 80 verkeerden vele (naald)bossen in een slechte conditie, in Nederland maar vooral in Midden-Europa. Ik heb dat een keer zelf kunnen  aanschouwen, en wel in het Beierse Woud in 1983. Overigens was het net over de grens in wat toen nog Tsjechoslowakije heette een stuk erger.  Het was ook en vooral een thema van de milieubeweging, de Groenen. De Groenen in Duitsland zetten zich hiermee op de kaart want men greep het onderwerp dankbaar aan en schuwde overdrijving en bangmakerij niet. In Duitsland kon en kun je daarmee scoren want der Wald heeft daar mythische en romantische  connotaties. Maar heel snel herstelden de bossen zich, deels door ingrijpen van de overheid die de industrie beperkingen oplegde inzake uitstoot van schadelijke stoffen. Maar deels ook door een zelf-herstellend vermogen van de natuur.

De Groenen en de milieubeweging moesten dus op zoek naar nieuwe onderwerpen. De vervuiling van de oceanen, de overbevissing, de bio-industrie maar het grote publiek liep hier niet warm voor. En toen was er opeens de globale opwarming, in dank omarmd door Groen en links.

Niemand weet of de opwarming van de aarde zich zal voordoen, en in welke mate dat het geval zal zijn. De global warmers geloven in hun modellen maar die zijn onbetrouwbaar en/want  biased. En wellicht soms zelfs bewust gemanipuleerd. Te verwachten is dat het palet aan maatregelen dat nu wordt getroffen zijn vruchten zal afwerpen en dat de opwarming wordt gestopt. Voorts wordt het zelfregulerend vermogen van de natuur schromelijk onderschat. Ook vaak bewust want het past niet in het straatje van de doemdenkers. Maar de kracht van de natuur is sterk. We hebben dat al een paar keer meegemaakt bijvoorbeeld bij het genoemde Waldsterben maar ook bij de vervuiling van de oceaan door een ongeluk met een olietanker of met een boorplatform. Bij elk ongeluk werd een onherstelbare en onmetelijk grote schade geschetst maar na een jaar of zelfs minder bleek het allemaal erg mee te vallen.  Natuurlijk werd de schade overdreven om meer te kunnen claimen maar het was ook gewoon pure misrekening omdat de natuur zichzelf herstelde en dat niet was voorzien. 

Er is tenslotte nog een heel goede reden om niet ongerust te zijn of in paniek te raken. Zelfs (serieuze) inschattingen van stijgingen van de zeespiegel (ik haal deze info uit de aanbevelingen van de Deltacommissie) komen uit op een maximale stijging van hooguit een paar centimeter aan het eind van deze eeuw. Dat is dus een paar millimeter per jaar, om exact te zijn. Er zou dus alle reden zijn om voorlopig niks te doen. Inderdaad, niks. Immers, een rijk land als Nederland met vele know how, neen: de beste know how op het gebied van waterwerken, is gemakkelijk in staat om te handelen wanneer het echt nodig mocht zijn. Binnen een tijdsbestek van 10, 15 jaar zou deze klus zijn geklaard. Voorlopig niks doen voorkomt dat we een immense inspanning gaan leveren terwijl die misschien niet eens nodig  blijkt te zijn, mocht het met die stijging toch anders uitpakken. Vele bunders aan waardevol cultuurlandschap zouden verloren gaan, nog afgezien van de vele miljarden die deze operatie gaat kosten. 

Maar het gaat toch gebeuren, het landschap gaat weer op de schop, zo heeft de Deltacommissie besloten. Ik heb de commissie destijds mijn uitvoerige voorstel doen toekomen maar men verwaardigde zich niet eens mij te antwoorden, zelfs geen bericht van ontvangst. Blijkbaar zat men niet te wachten op dissidente geluiden. Maar het was en is zo eenvoudig. Eens per 10 jaar de stand van zaken inzake opwarming en verhoging van de zeespiegel opnemen en dan naar bevind van zaken handelen. Ik denk, te simpel,  want een Deltacommissie, ingesteld door de regering, kan zich niet veroorloven om te zeggen: we doen voorlopig maar niets, laten we even afwachten. Activisme en ambitie winnen het van het gezonde verstand. Betreurenswaardig, jammer van de vele mooie natuur die verloren zal gaan.