Riskante ontwikkelingen op het Koreaanse schiereiland
Civis Mundi Digitaal #43
door Jan de Boer
Het Koreaanse schiereiland is gewend om sinds de wapenstilstand in 1953 te leven met twee tot de tanden toe gewapende legers met regelmatige schermutselingen. Met de komst van Donald Trump neemt de onzekerheid toe. Niet alleen door het gebrek aan kennis van de nieuwe Amerikaanse president, maar ook door de toegenomen complexiteit van de situatie op het schiereiland.
In Zuid-Korea is er een regeringscrisis door het gedwongen aftreden van president Park. Het parlement is tot op het bot verdeeld en de publieke opinie is in de ban van de malversaties van president Park. In Noord-Korea staat het leger paraat , wacht men af wat Donald Trump gaat doen, maar is vastberaden de ontwikkeling van een intercontinentale raket met atoomkop met een bereik tot in de Verenigde Staten voort te zetten. Kim Jong-un zei op 1 januari dat een nieuwe proef met zo’n raket binnenkort plaats zal vinden. Dat zal niet gebeuren , twitterde Donald Trump. Volgens het Zuid-Koreaanse ministerie van defensie beschikt Noord-Korea over tenminste 50 kg plutonium waarmee tot 2020 een vijftigtal atoombommen gemaakt kunnen worden.
Er moet dus doorAmerika onderhandeld worden met Kim Jong-un. Geen eenvoudig en een zeker langdurig proces, want vanuit het gezichtspunt van Kim Jong-un heeft Noord-Korea er geen enkel belang bij om dat onderhandelingsproces in te gaan. Daarbij komt dat het weer aangaan van een dialoog een actieve deelname van China nodig maakt om het oorlogszuchtige Noord-Korea te kalmeren. En dat terwijl de verhouding tussen Amerika en China zich verscherpt. Niet alleen op economisch gebied maar ook ten opzichte van Taiwan, dat China als een onlosmakelijk deel van zijn Rijk beschouwt en Amerika als een onafhankelijk land. De huidige situatie in Zuid-Korea vormt ook een belemmering voor deze dialoog. Afgezien van een eventuele Noord -Koreaanse raketproef, moet een per definitie zwakke overgangsregering nog - twee diplomatieke crises te lijf: één met China en een andere met Japan.
De beslissing van de afgetreden president Park om in Zuid-Korea een Amerikaans anti-raketscherm te installeren om een Noord-Koreaanse aanval af te slaan, heeft de verhouding met China duidelijk verkoeld. DatW gaat ook ten koste van hun wederzijdse handelsbelangen. China ziet dit anti- raket scherm als een Amerikaanse strategie om haar regionale ambities te dwarsbomen. Ook Rusland staat afwijzend tegenover dit antiraketsysteem.
Het meningsverschil met Japan betreft de beelden opgericht voor de Japanse ambassade in Seoel en voor het Japanse consulaat in Busan voor de Koreaanse vrouwen die in de tweede wereldoorlog gedwongen werden zich te prostitueren voor het comfort van de Japanse soldaten. Japan heeft het weghalen van deze beelden geëist. Tokyo heeft als compensatie voor deze gedwongen prostitutie 1 miljard yens aan Zuid-Korea overgemaakt en ziet in het plaatsen van deze beelden een schending van de afspraken hierover van Zuid-Koreaanse zijde en heeft zijn ambassadeur terugggeroepen.
De voormalige secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Ban Ki-Moon, en de waarschijnlijke presidentskandidaat voor de conservatieven in Zuid-Korea, heeft nog wat olie op dat vuur gegooid: Als wij in ruil voor het geld deze beelden weg moeten halen, kan Japan dat geld houden.
De Zuid-Koreaanse presidentskandidaten willen opnieuw onderhandelen over de kwestie van de gedwongen prostituees en het anti-raketscherm. De komende raketproef en een nog onbekende Amerikaanse reactie daarop maken de situatie in Zuid-Korea nog ingewikkelder dan deze al was.
Kortom: De politieke situatie in dit deel van de wereld staat op scherp en kan gewild of ongewild leiden tot een gevaarlijk gewapend conflict dat regio-overschrijdend kan worden.