Ma 14 jan: Lezing - Hoe we unieke dieren werden: veel dieren leren, maar alleen mensen onderwijzen
Civis Mundi Digitaal #74
How We Became Unique Animals | Lecture by geneticist Adam Rutherford
Monday 14 January 2019 | 19.30 – 21.15 hrs | De Lindenberg, Ridderstraat 23, Nijmegen
Radboud Reflects en Max Planck Institute for Psycholinguistics
Veel dieren leren, maar alleen mensen onderwijzen. Onze intense sociale binding en ons verlangen om onze ideeën te delen maakt dat wij verschillen van dieren. Dit zegt de Britse geneticus Adam Rutherford in zijn onderzoek naar wat het betekent om mens te zijn. Kom en leer van Adam Rutherford over hoe culturele accumulatie en overdraging ons bijzonder maakt.
Evolutie
Hoe zijn we de mensen geworden die we vandaag de dag zijn? We denken dat wij speciaal zijn, maar zijn wij specialer dan andere dieren? De stamboom van het leven is immers 4 miljard jaar oud, met vele vertakkingen naar miljarden soorten. Er is één stamboom, één beginsel, met een gemeenschappelijke code als basis voor al het leven, ook voor de mens. Deze paradox – dat onze biologie niet te onderscheiden is van ander leven, maar we onszelf toch als uniek beschouwen – vormt een van de centrale vragen over de mens.
Unieke dieren
Adam Rutherford gaat in op verschillende eigenschappen waarvan wordt gedacht dat ze exclusief menselijk zijn. We denken wel dat we speciaal zijn, maar we zijn niet de enige soort die communiceert, gereedschap, kunst of versieringen maakt, vuur gebruikt of van seks geniet. Geen van deze eigenschappen zijn exclusief menselijk. Kraaien kunnen gereedschap maken en gebruiken; apen kunnen gebarentaal leren; er zijn dolfijnen en vogels die zich door middel van culturele overdacht aanpassen aan hun omgeving en er zijn chimpansees die hoofdeksels dragen.
Kennis verspreiden
Maar, de evolutie heeft ervoor gezorgd dat wij onze cultuur verder konden ontwikkelen naar een complexere vorm dan de cultuur van elk ander soort in de natuur. Adam Rutherford beschrijft hoe we de wezens zijn geworden die we nu zijn, met onze unieke vermogen om te onderzoeken wat de mens menselijk maakt. Geïnspireerd door de laatste wetenschappelijke ontwikkelingen, geeft hij een lezing over wat ons onmiskenbaar dierlijk maakt, en onthult hij hoe wij tegelijkertijd een unicum zijn onder de dieren. Niet taal, gereedschap, kunst of seks maakt ons anders. Mens zijn ligt in al deze dingen en meer, maar de essentie ligt in onze manier van onderwijzen. Wij worden als soort gedefinieerd door onze expertise en ons verlangen onze kennis verder te verspreiden.
Na zijn lezing, gaat Rutherford in gesprek met filosoof Maïté Tjon A Hie. Wat maakt ons tot mens?
Sprekers
Adam Rutherford is geneticus bij UCL, presenteers wetenschappelijke programma’s bij de BBC en is auteur. Hji schreef A Brief History of Everyone who Ever Lived en The Book of Humans: A Brief History of Culture, Sex, War and the Evolution of Us. Rutherford presenteert het BBC programma Inside Science en presenteerde de prijzen winnende serie Playing God, The gene Code and The Cell. Hij is wetenschappelijk adviseur bij Björk’s film Biophilia Live, en werkte mee aan World War Z, The Secret Service en Ex Machina.
Maïté Tjon A Hie is communicatiemedewerker bij de modeopleiding van ARTez. Daarnaast is zij filosoof en een veelgevraagd gespreksleider.
Deelname
Deelname kost € 7,50 | medewerkers van de Radboud Universiteit en het Radboudumc en Alumni Benefit Card-houders van de Radboud Universiteit betalen € 5,- | Studenten, scholieren en Radboud Reflects-abonnees hebben gratis toegang.