De klimaatramp erger dan gedacht
Civis Mundi Digitaal #89
door Jan de Boer
Als er nu wereldwijd geen drastische maatregelen worden getroffen om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen, kan de klimatologische opwarming van de aarde van nu tot aan het einde van deze eeuw 7 graden bereiken. De consequenties daarvan zijn catastrofaal voor alles wat leeft en voor alle ecosystemen. Zo zal onder meer de stijging van de zeespiegel grote wereldsteden en vruchtbare landbouwgronden onder water zetten met als gevolg honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, ineenstorting van economieën, hongersnoden, etc.
Deze resultaten die de voorafgaande prognoses overtreffen, werden op 17 september gepubliceerd door de Franse klimaatlaboratoria die meewerken aan een wereldwijd uitgebreid simulatie-onderzoek inzake het klimaat van vroeger en in de toekomst. Een honderdtal Franse wetenschappers hebben de evolutie van het klimaat gedurende meer dan 80.000 jaar gesimuleerd daarbij gebruikmakend van supercomputers. Hun conclusies dienen als referentiekader voor het zesde evaluatierapport van het International Panel om Climate Change (IPPC) waarvan het eerste deel in 2021 zal verschijnen.
De door deze Franse wetenschappers ontwikkelde twee modellen voorspellen een voortdurende verhoging van de gemiddelde temperatuur met 2 graden op onze planeet tot 2040 ongeacht de hoeveelheid uitstoot van broeikasgassen gezien de traagheid van het klimaatsysteem. Daarna hangt alles af van de nu al onmiddellijk te voeren politiek van de Staten om wel of niet de uitstoot van broeikasgassen te limiteren. In het ergste scenario, dat van een snelle economische groei gevoed door fossiele brandstoffen, zal de gemiddelde temperatuur stijgen met 6,5 tot 7 graden: één graad hoger dan de vorige modellen van 2012. «Er is sprake van een enorme en vooral ook zeer snelle opwarming in een honderdtal jaren», laat de onderzoekster Pascale Braconnot weten: «Tijdens het laatste terugtrekken van de gletsjers dat zich over 10.000 jaar afspeelde, nam de gemiddelde temperatuur op wereldschaal met ongeveer 3 tot 4 graden toe en nu… ». Zie boven.
Slechts één van de acht scenario’s geeft aan dat het klimaatakkoord van Parijs (2015) gerealiseerd kan worden als er tenminste nu drastische maatregelen getroffen worden om onmiddellijk de uitstoot van broeikasgassen te verminderen om zo op zijn laatst in 2060 op wereldschaal een CO2-neutraliteit te bereiken.
De verwachte klimaatopwarming op wereldschaal zal regionale verschillen tonen. Aan het einde van deze eeuw zal de opwarming vooral het noordelijk halfrond en met name het noordpoolgebied markeren. In West-Europa zal de frequentie en de intensiteit van hittegolven tenminste nog tot 2050 toenemen met een toenemende droogte rond de Middellandse Zee. Daarentegen zal de neerslag toenemen in de nu al vochtige tropische gebieden met name rond de Grote Oceaan, maar ook in talrijke regio’s op het noordelijk halfrond.
Al deze klimaatgegevens moeten nu herbekeken, geanalyseerd en met elkaar in verband gebracht worden voor een nog beter begrip van de modellen en ook van de onzekerheden. En dat terwijl we al heel lang en meer dan genoeg weten dat het limiteren van de uitstoot van broeikasgassen geen enkel uitstel verdraagt.
Er is weinig reden voor optimisme. Het toch al onvoldoende klimaatakkoord van Parijs toont al jaren weinig of geen vooruitgang. Een aantal landen waaronder de Verenigde Staten en een aantal oliestaten hebben zich uit dit akkoord teruggetrokken. Rusland wil het akkoord herzien om zijn ook industriële belangen in een ontdooiend Siberië veilig te stellen, etc. Het gebruik van fossiele brandstoffen met name ook in China en India neemt nog steeds fors toe. Alle inspanningen om het klimaat te beschermen zijn waar dan ook van een lachwekkend laag niveau. Zo wordt er in Frankrijk al 20 jaar gesproken over de noodzaak van duurzame energie, maar die dekt nu nog slechts 4 procent van het totale energieverbruik…
Natuurlijk is er een zekere milieubewustwording te constateren, als deze niet de eigen portemonnee aantast. Maar het vervangen van plastic potten door glas of papieren zakken doet de wereld niet veranderen. Dat kan alleen met zeer drastische maatregelen op wereldschaal en daar is in de verste verte geen sprake van. De politiek waar dan ook belooft eenieder liever meer koopkracht, meer consumptiemogelijkheden.
Dus kunnen we ons opmaken voor dat ergste scenario met een in alle opzichten catastrofale klimaatopwarming van 7 procent aan het einde van deze eeuw. Maar ik ben een vrolijke pessimist, want triest-zijn verandert niets. En gezien mijn leeftijd zal ik deze ontwikkeling waarvoor ik al veertig jaar geleden aan de bel trok en hartelijk werd uitgelachen, gelukkig niet meer meemaken.