Industriële en ecologische landbouw en Ontmoeting van tegenpolen
Civis Mundi Digitaal #150
Samenvatting van 'Boeren waren toch zelfredzame ondernemers', interview met Jan Douwe van de Ploeg, oud-hoogleraar rurale sociologie aan de Universiteit van Wageningen, NRC 27 aug. 2024
Samenvatting van interview met Wim Groot Koerkamp en Ewald Engelen 'De boerenzoon en de linkse columnist blijken opeens raakvlakken te hebben', NRC 17 januari 2024 door Karel Souter
Industriële en ecologische landbouw
Samenvatting van ’Boeren waren toch zelfredzame ondernemers’, interview met Jan Douwe van de Ploeg, oud-hoogleraar rurale sociologie aan de Universiteit van Wageningen, NRC 27 aug. 2024
Piet Ransijn
“Ðe wereldberoemde intensieve landbouw in Nederland... is juist een ‘drama’.” Het gaat alleen om rendement, niet om “balans met de natuur en verbinding met de samenleving” in plaats van met de agro-industrie. Het verdienmodel van intensivering en schaalvergroting is failliet. Mest, stikstof en waterkwaliteit zijn enkele problemen. “Het kabinet zet vooral in op minder regelgeving, versoepeling van milieunormen, technologische oplossingen... geen gedwongen krimp van de veestapel.”
Nederland ligt achterop bij de recente trend van agro-ecologie. Dit betekent minder investeringen en geld naar leveranciers, bijv. kunstmest. “Met kennis en vakmanschap kunnen de inkomsten heel behoorlijk worden.” Kleinere bedrijven verdienen vaak meer dan grote, intensieve bedrijven, blijkt uit internationaal onderzoek, mede vanwege minder hoge kosten en lasten. Het kleine aantal biologische bedrijven heeft onder andere te maken met de agro-industrie, banken en opleidingen. Het boerenprotest is gekaapt door Farmers Defense Force, “gemodelleerd naar een rechts-populistische beweging.... Boeren die… niet meededen werden geïntimideerd.”
“De Rabobank... heeft op een ongelofelijk onverantwoordelijke manier geld in vergroting van bedrijven gestoken.” Het huidige intensieve landbouwmodel is verre van optimaal en achterhaald. Nederland exporteert 70% van de landbouwproducten “en zelf importeren we granen... om onze varkens mee te voren... Het is goed om meer zelfvoorzienend te zijn... In arme landen... worden hele landbouwsectoren weggeconcurreerd door de import van goedkope landbouwproducten uit Europa en... Nederland... De elite daar profiteert van die import, regionale boerenbonden zijn tegen omdat het lokale boeren ondergraaft.” En ten koste van de eigen Nederlandse leefomgeving.
Wim Groot Koerkam en Ewald Engelen https://remarkable.nl/opmerkelijk-nieuws/be-good-tell-it-get-personal-sell-it en https://nl.wikipedia.org/wiki/Ewald_Engelen
Ontmoeting van tegenpolen
Samenvatting van interview met Wim Groot Koerkamp en Ewald Engelen ‘De boerenzoon en de linkse columnist blijken opeens raakvlakken te hebben’, NRC 17 januari 2024 door Karel Souter
“Ze zijn elkaars tegenpolen: de medeoprichter van BBB en de linkse hoogleraar. ’Zeven van de tien boeren willen hun bedrijf best anders inrichten’... Engelen (60) is hoogleraar financiële geografie aan de UvA... Sinds 2021 is hij getrouwd met Partij voor de Dieren-oprichter Marianne Thieme... ‘Zij heeft me de ogen geopend voor hoe het agro-industriële complex te werk gaat’. Groot Koerkamp (58) is een ‘jongen van het platteland’... Met zijn bedrijf ReMarkAble stond hij aan de basis van de BBB.”
“In Boze burgers en boeren, Engelens nieuwste boek, komt ReMarkAble vijf keer voor... met een combinatie van bewondering en ergernis. “Knap gedaan", zegt Engelen... Hij steekt meteen kritisch van wal: ‘ReMarkAble is volgens mij gebruikt door het agro-industrieel complex, een aantal beursgenoteerde agrarische bedrijven die met BBB politieke macht hebben verworven.’ [Groot Koerkamp:] Maar wij kregen pas na het succes van BBB opdrachten van grotere agrarische bedrijven.”
Engelen “begrijpt hun boosheid over het grootstedelijk dedain en technocratie, en zegt deze zelfs te delen, maar bepleit een ander antwoord... dan populistische politici... “Het perspectief dat je op een bedrijf hebt bepaalt ook de aansturing.... En zo vergaat het ook de Nederlandse boeren, die voor een deel in de tas zitten van enkele grote veevoerbedrijven die alleen met snel rendement en het maximaliseren van de winst bezig zijn. Zo worden eigenlijk alle investeringen in diervriendelijkheid gezien als bedrijfseconomische kostenpost waar je niets voor terugkrijgt.’... Zeven van de toen boeren zouden beste anders willen, schat Groot Koerkamp.”
“’Maar moet een klein land als Nederland wel voor de wereldmarkt willen produceren’, vraagt Engelen zich af. “’Dit is nu precies het gesprek dat we moeten voren met elkaar... Niet alleen met bedrijven en belangenorganisaties aan tafel, maar in de hele samenleving... Brede Maatschappelijke Discussie... Groot Koerkamp valt hem bij: ‘Dat is wat we willen met Aan Tafel – een eerlijk gesprek over voedselproductie. Met zoveel mogelijk verschillende Nederlanders. Bottom-up in plaats van top-down’...
Engelen: “‘We waren het meer eens dan gedacht’. Media vergroten tegenstellingen graag uit.... ’Als je met elkaar aan tafel zit... vallen die verschillen best mee.’”
Groot Koerkamp: “Ja, dat zal toch wel het ultieme zijn. BBB en PvdD die samen de handen ineenslaan voor boeren die klem zitten in het systeem.”